Η «Αφύλαχτη Διάβαση» φωτίζει ένα μοναδικό τεκμήριο για τη ζωή στη Σμύρνη πριν και μετά από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Πρόκειται για το ημερολόγιο του Ευάγγελου Δρακόπουλου, ο οποίος με γλαφυρό τρόπο ανασυσταίνει την καθημερινότητα στη Σμύρνη κατά τη διάρκεια των αρχών του περασμένου αιώνα, δίνοντας.. παράλληλα πολύτιμες πληροφορίες για την τοπογραφία της πόλης, το εκπαιδευτικό και πολιτισμικό της πλαίσιο, τις πολεμικές επιχειρήσεις στα τέλη της δεκαετίας του 1910 και, φυσικά, για τον μακρύ και πικρό δρόμο της προσφυγιάς για τους εκατοντάδες χιλιάδες ξεριζωμένους της Ιωνίας.
Το ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ θα μεταδοθεί από το Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας το Σάββατο 13 Ιουλίου 2019, 12.00-13.00, και σε επανάληψη από τη Φωνή της Ελλάδας την Κυριακή 14 Ιουλίου, 13.00-14.00.
Πρόκειται για ένα ταξίδι στις μυρωδιές και στα αρώματα της Σμύρνης, από την Πούντα μέχρι τον Απάνω Μαχαλά, καθώς την περιδιαβαίνουν οι κάτοικοί της με τις διαφορετικές εθνικές και πολιτισμικές ταυτότητες. Το ντοκιμαντέρ υλοποιείται με τη συμβολή της εγγονής του Ευάγγελου Δρακόπουλου, Κατερίνας Τσάκωνα, του διευθυντή του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών και ιστορικού Σταύρου Ανεστίδη, και της φιλολόγου Ευαγγελής Σταμούλη που επιμελήθηκε και ταξινόμησε τα χειρόγραφα του ημερολογίου.
Κατά τη διάρκεια του ραδιοφωνικού ντοκιμαντέρ θα ακουστούν μοναδικά ηχητικά τεκμήρια από ηχογραφήσεις της δεκαετίας του 1920 με τραγούδια της Ιωνίας από το αρχείο της Μέλπως και Οκτάβιου Μερλιέ.
Ο Ευάγγελος Δρακόπουλος μιλά για τις γιαγιάδες του Κωνσταντίνα και Μερσίνα, για τους παππούδες του Νικόλα και Παναγιώτη, για το πατρογονικό χωριό Σεβδίκιοϊ, για το μαγερειό του πατέρα του, για τον Τούρκο γείτονα του πατέρα του, τον καπνοπώλη Ρουφάτ Εφέντη, για τον Επάνω Μαχαλά της Σμύρνης, για την Ευαγγελική Σχολή, για τους γυρολόγους που διαλαλούσαν την πραμάτεια τους, για τα μπάνια του Νισήμ στο Καρατάσι, για τον έρωτά του για τη Γεωργία, μαθήτρια στις Γαλλίδες καλόγριες.
Έρευνα – τεκμηρίωση – παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης