Γενικά μιλώντας, επανάσταση είναι όταν χιλιάδες «ξεβράκωτοι» είναι στους δρόμους, ο Καμίλος Ντεμουλέν ανεβαίνει στο τραπέζι ενός καφενείου, φωνάζει «Πολίτες, στα όπλα!» και το πλήθος των πολιτών και λιποτακτών στρατιωτών επιτίθεται στη Βαστίλη.
Γενικά μιλώντας, πάλι, πραξικόπημα είναι όταν μια ομάδα αξιωματικών του ΙΔΕΑ συνωμοτεί και..
καταλαμβάνει αιφνιδιαστικά την εξουσία, παραμονές των εκλογών που θα κερδίσει ο Παπανδρέου.
Τώρα αυτό που έγινε στη Βενεζουέλα εμπίπτει στη δεύτερη περίπτωση, αλλά όχι ακριβώς. Γιατί ο παράξενος ο Χουάν Γκουαϊδό (που μοιάζει περισσότερο για «μπροστινός» του Λεοπόλδο Λόπεζ παρά για πραγματικός ηγέτης της φιλοαμερικανικής αντιπολίτευσης) κάλεσε τον στρατό να ρίξει τον εκλεγμένο πρόεδρο Νικολά Μαδούρο, αλλά το έκανε μέσω… Facebook. Δηλαδή πρόκειται για πραξικόπημα ως προς την (ενδεχόμενη) ανάμειξη του στρατού, αλλά από την άλλη, δεν έχει ούτε συνωμοσία ούτε και… ΙΔΕΑ. Γενικά μιλώντας, δεν γίνεται πραξικόπημα χωρίς αιφνιδιασμό Τι πήγε να κάνει λοιπόν ο Γκουαϊδό;
Η στάση του στρατού
Είναι πολύ πιθανό ότι ο Γκουαϊδό είχε έρθει σε συμφωνία με κάποιους αξιωματούχους του στρατού οι όποιοι στη συνέχεια υπαναχώρησαν. Το σίγουρο είναι ότι στο Καράκας βλέπουμε αιματηρές διαδηλώσεις, αλλά δεν έχουμε εικόνες σύγκρουσης αντιτιθέμενων στρατευμάτων. Μόνο μια χούφτα μασκοφόροι στρατιωτικοί πόζαραν δίπλα στον Γκουαϊδό.
Ωστόσο, ακόμα και να οι (ενδεχόμενοι) στρατιωτικοί εταίροι της αντιπολίτευσης να τηρούσαν τα (ενδεχόμενα πάλι) συμφωνηθέντα, η δημόσια έκκληση δείχνει ότι η ηγεσία του στρατού στο σύνολο της δεν είχε μεταστραφεί. Αν έχεις όντως τον έλεγχο του στρατού δεν βγάζεις τα βίντεο στο Facebook, αλλά τα τανκς στους δρόμους.
Πρό(σ)κληση για επέμβαση
Νομίζω ότι ο σκοπός του Γκουαϊδό ήταν να προκαλέσει μια (έστω μικρής κλίμακας) ένοπλη σύρραξη ώστε να δοθεί το πρόσχημα για την αμερικάνικη στρατιωτική επέμβαση. Η εικόνα ενός ανοιχτού εμφυλίου και η απειλή της ανθρωπιστικής κρίσης συνιστούν ένα εξαιρετικό πρόσχημα μιας αυτοκρατορικής επέμβασης για να «ειρηνευτεί η χώρα». Συνήθως η πλειονότητα των ανθρώπων προτιμάει ακόμα και αυτήν την «αυτοκρατορική ειρήνη» από την εμφύλια αιματοχυσία. Βεβαίως, μιλάμε για πρόσχημα γιατί αν εισβάλουν οι ΗΠΑ δεν θα το κάνουν ως αμερόληπτοι διαιτητές, αλλά ως υποστηρικτές της αντιπολίτευσης στο σχέδιο ανατροπής του Μαδούρο.
Το πόσο σοβαρό ενδεχόμενο είναι η στρατιωτική επέμβαση δεν φαίνεται μόνο από τη δήλωση του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο ότι «η στρατιωτική δράση είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο. Αν είναι αυτό το ενδεχόμενο, αυτό θα πράξουν οι ΗΠΑ». Ούτε είναι μόνο η πολιτεία του Σύμβουλου Εθνικής Ασφαλείας Τζον Μπόλτον που οδηγεί στο ίδιο συμπέρασμα -ο σκληρός νεοσυντηρητικός Μπόλτον έχει υποστηρίξει φανατικά κάθε είδους αμερικάνικη στρατιωτική επέμβαση από τον καιρό των Κόντρας. Η βασική ένδειξη είναι ότι οι ΗΠΑ δεν αναζητούν πολιτικό συμβιβασμό με τους αξιωματούχους του Μαδούρο. Συμβιβασμός θα σήμαινε ασυλία στον ίδιο τον Μαδούρο και όχι βίαιη ανατροπή όλων όσων έγιναν στη Βενεζουέλα τα τελευταία 20 χρόνια σε ό,τι αφορά το στάτους της νέας πολιτικοστρατιωτικής ελίτ, την οικονομική πολιτική και τους προσανατολισμούς της εξωτερικής πολιτικής. Οι ΗΠΑ δεν θέλουν συμβιβασμό. Απαιτούν υποταγή.
Η δημοκρατία
Πολύ δύσκολα μπορεί να πει κανείς ότι ο Νικολάς Μαδούρο τα έχει πάει καλά. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι το πετρέλαιο αντιπροσωπεύει 25% του ΑΕΠ της Βενεζουέλας καθώς και ότι από το πετρέλαιο που εξάγεται, το 41% εξακολουθεί να πηγαίνει λόγω δεσμευτικών συμβολαίων, στις ΗΠΑ , τον μεγάλο εχθρό του Μαδούρο. Οι ΗΠΑ απλώς έχουν σταματήσει να πληρώνουν το πετρέλαιο που αγοράζουν, οδηγώντας τη Βενεζουέλα σε οικονομική ασφυξία. Η εξάρτηση από το πετρέλαιο την οποία συνέχισαν Τσάβες και Μαδούρο, από μεγάλο ατού έγινε το μεγάλο πρόβλημα για τη Βενεζουέλα.
Ωστόσο, το πραγματικό θέμα για τις ΗΠΑ δεν είναι ούτε αν είναι πετυχημένη η διακυβέρνηση Μαδούρο ούτε αν είναι δημοκρατική. Στη γειτονική Κολομβία έχουν δολοφονηθεί τον τελευταίο χρόνο 200 στελέχη της αντιπολίτευσης χωρίς να ενοχληθεί κανείς στον δυτικό κόσμο. Ο δημοσιογράφος Τζαμάλ Κασόγκι τεμαχίστηκε μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, αλλά οι σχέσεις των ΗΠΑ με τη θεοκρατική δικτατορία των Σαούντ είναι καλύτερες από ποτέ.
Το ποιο είναι το ζήτημα για τις ΗΠΑ φαίνεται από τη χτεσινή δήλωση του Μάικλ Μπόλτον: «Αυτό είναι το δικό μας ημισφαίριο. Δεν θα έπρεπε να παρεμβαίνουν εδώ οι Ρώσοι.» Ανατρέποντας με βίαιο τρόπο τον Μαδούρο, οι ΗΠΑ θα στείλουν ένα σαφές μήνυμα σε Κίνα και Ρωσία για το τι ακριβώς σήμαινε το «America first» (Πρώτα η Αμερική), το βασικό προεκλογικό σύνθημα του Τραμπ. Γνώμη μου πάντα.
- το κείμενο του Γιάννη Αλμπάνη είναι από το newpost.gr
