Ένας κόσμος εν κενώ ηγεσίας, στον οποίo καταστάσεις παράλυσης και κυβερνητικού χάους έχουν γίνει κανόνας
Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής
«Η σύγκρουση στη Βουλή με επίκεντρο τη Συμφωνία των Πρεσπών ήταν μετωπική». Έτσι την είδαν μερικοί πολιτικοί αναλυτές. Κάποιοι άλλοι έφτασαν να μιλούν ακόμα και για νέο εμφύλιο, μεταφέροντας τις ρητορικές εθνικιστικές ακρότητες που εκτοξεύονταν από όλες τις πτέρυγες της αντιπολίτευσης κατά της κυβέρνησης Τσίπρα εκτός Βουλής, στο κοινωνικό πεδίο. Όπου έφταναν πράγματι, μοχλεύοντας αποκρουστικές ψυχροπολεμικές αναταράξεις, σε μια περιορισμένη κοινωνική αναλογία υποθέτω:..
τους άξεστους ακραίους της Δεξιάς, εννοώ, που μπερδεύουν τον πατριωτισμό με τον εθνικισμό και τον φασισμό. Και της Αριστεράς επίσης. Που προφανώς είναι λιγότεροι, αλλά αναμφισβήτητα υπάρχουν∙ αντίστοιχα ακραίοι και άξεστοι και μπερδεμένοι με τους «άλλους».
Όλο αυτό το σκηνικό , ό,τι απέμεινε να χάσκει στις μνήμες μας από την τριήμερη ολομέλεια για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών θέλω να πω, ακόμα κι αν κουβαλάει κάποια ίχνη πραγματικότητας, μπορεί και να μην έχει σχέση μαζί της, μπορεί να είναι εικονική πραγματικότητα - θέατρο, όπως λέγαμε κάποτε. Μπορεί και όχι. Ορισμένοι, ας πούμε, δεν είδαν ούτε μετωπική σύγκρουση ούτε εμφύλιο, αλλά πόλωση. Και μάλιστα «ακραία πόλωση μεταξύ Δεξιάς - Αριστεράς»...
Η μόνη πόλωση που, προσωπικά, αντελήφθην κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης κοινοβουλευτικής διαδικασίας ήταν η πόλωση μεταξύ των εθνικιστικών δυνάμεων της Βουλής και της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
*******
Για την ιστορία, οφείλουμε να γράψουμε (scripta manent) ότι, στη συγκεκριμένη ολομέλεια, ο «εθνικιστικός πόλος» περιελάμβανε τη Νέα Δημοκρατία, το ΚΙΝ.ΑΛΛ., τη Χρυσή Αυγή, το ΚΚΕ, τα 4/6 του Ποταμιού, τα 2/6 των ΑΝ.ΕΛΛ. και την Ένωση Κεντρώων. Ενώ ο «προοδευτικός πόλος», περιελάμβανε τους 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, συν οκτώ από Ποτάμι, ΑΝ.ΕΛΛ. και ΚΙΝ.ΑΛΛ.. Όλα αυτά, αν συμφωνήσουμε ότι η συγκεκριμένη πόλωση και οι συγκεκριμένοι πόλοι υπήρξαν∙ ότι σχηματίστηκαν, περιστασιακά έστω, και δεν ήσαν εικονική πραγματικότητα - θέατρο, όπως λέγαμε κάποτε.
Μα τι λέτε, «η πόλωση είναι μια πανδημία που έχει
παγκοσμιοποιηθεί, τα συμπτώματά της είναι προφανή στις περισσότερες
δημοκρατίες του πλανήτη», μας διαψεύδει ο Μοϊσές Ναΐμ της “El Pais”, με ένα άρθρο του (“Αυγή” 21.1.2019) που πέρασε απαρατήρητο μέσα στη δική μας, την εθνική μας... πόλωση: σήμερα οι οι
κοινωνίες μοιάζουν να υποφέρουν από μια αυτοάνοση πολιτική ασθένεια -
ένα κομμάτι του εαυτού τους βρίσκεται σε πόλεμο εναντίον του υπολοίπου
κοινωνικού σώματος...
Η πόλωση της κοινωνίας, και κατά συνέπεια της πολιτικής, είναι το στίγμα της εποχής, παρατηρεί ο Μ.Ν., και εξηγεί ότι στις μέρες μας οι καταστάσεις παράλυσης και κυβερνητικού χάους έχουν γίνει ο κανόνας: οι πολιτικοί αντίπαλοι μετατρέπονται συχνά σε ασυμφιλίωτους εχθρούς, κάτι που καθιστά αδύνατες τις συμφωνίες, τις συμμαχίες και τους συμβιβασμούς.
*******
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η αναφορά του Μ.Ν. στον ρόλο των media: «η αυξανόμενη δημοτικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η κρίση της δημοσιογραφίας και των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης συμβάλλουν στην όξυνση της πόλωσης», παρατηρεί. Και διευκρινίζει: Μέσα όπως το Twitter ή το Instagram επιτρέπουν μόνο μικρά μηνύματα και η βραχύτητα αυτή ευνοεί τον εξτρεμισμό, αφού όσο πιο μικρό είναι ένα μήνυμα τόσο πιο φορτισμένο πρέπει να είναι για να κυκλοφορήσει ευρέως. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν υπάρχει χώρος, ούτε χρόνος ή υπομονή, για τις αποχρώσεις ή τα κοινά σημεία κάποιων τοποθετήσεων. Όλα είναι ή πολύ άσπρα ή πολύ μαύρα. Και αυτό ενισχύει τους εξτρεμιστές και καθιστά δυσκολότερες τις συμφωνίες.
Φυσικά, τα βασικά αίτια της «παγκοσμιοποίησης της πόλωσης» αποδίδονται στην αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων, την οικονομική ανασφάλεια και τη γενικευμένη αίσθηση κοινωνικής αδικίας σε συνδυασμό με το απελπιστικό έλλειμμα ικανής πολιτικής: άλλοτε, (σ.ς.: οι ηγέτες) κατόρθωναν να φτάνουν σε συμφωνίες με τους αντιπάλους τους ή να συγκροτούν συμμαχίες που τους επέτρεπαν να λαμβάνουν αποφάσεις, να κυβερνούν...
«Κανείς δεν έχει ακόμα τη δύναμη να εισηγείται μη δημοφιλείς, αλλά απαραίτητες αλλαγές. Κανείς δεν λάμπει ακόμα εκτός συνόρων. Εκτός από μια εξαίρεση, τον Αλέξη Τσίπρα», ανέφερε προ ημερών σε σχετικό με το κενό ηγεσίας της Δύσης άρθρο της η γερμανική “Die Welt”.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός! Ο οποίος, μετά τη νικηφόρα αναμέτρησή του με τον (εικονικό ή πραγματικό;) ντόπιο εθνικιστικό πόλο με επίκεντρο τη Συμφωνία των Πρεσπών, εργάζεται «για μια πλατιά προοδευτική συμμαχία στις ευρωεκλογές»: «τον πόλο εκείνο που θα αναχαιτίσει τον ευρωπαϊκό εθνικισμό και τον νεοφιλελευθερισμό».
- το κείμενο του Ν. Τσαγκρή είναι από την Αυγή της Κυριακής (03 Φερουαρίου 2019)
«Η σύγκρουση στη Βουλή με επίκεντρο τη Συμφωνία των Πρεσπών ήταν μετωπική». Έτσι την είδαν μερικοί πολιτικοί αναλυτές. Κάποιοι άλλοι έφτασαν να μιλούν ακόμα και για νέο εμφύλιο, μεταφέροντας τις ρητορικές εθνικιστικές ακρότητες που εκτοξεύονταν από όλες τις πτέρυγες της αντιπολίτευσης κατά της κυβέρνησης Τσίπρα εκτός Βουλής, στο κοινωνικό πεδίο. Όπου έφταναν πράγματι, μοχλεύοντας αποκρουστικές ψυχροπολεμικές αναταράξεις, σε μια περιορισμένη κοινωνική αναλογία υποθέτω:..
τους άξεστους ακραίους της Δεξιάς, εννοώ, που μπερδεύουν τον πατριωτισμό με τον εθνικισμό και τον φασισμό. Και της Αριστεράς επίσης. Που προφανώς είναι λιγότεροι, αλλά αναμφισβήτητα υπάρχουν∙ αντίστοιχα ακραίοι και άξεστοι και μπερδεμένοι με τους «άλλους».
Όλο αυτό το σκηνικό , ό,τι απέμεινε να χάσκει στις μνήμες μας από την τριήμερη ολομέλεια για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών θέλω να πω, ακόμα κι αν κουβαλάει κάποια ίχνη πραγματικότητας, μπορεί και να μην έχει σχέση μαζί της, μπορεί να είναι εικονική πραγματικότητα - θέατρο, όπως λέγαμε κάποτε. Μπορεί και όχι. Ορισμένοι, ας πούμε, δεν είδαν ούτε μετωπική σύγκρουση ούτε εμφύλιο, αλλά πόλωση. Και μάλιστα «ακραία πόλωση μεταξύ Δεξιάς - Αριστεράς»...
Η μόνη πόλωση που, προσωπικά, αντελήφθην κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης κοινοβουλευτικής διαδικασίας ήταν η πόλωση μεταξύ των εθνικιστικών δυνάμεων της Βουλής και της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
*******
Για την ιστορία, οφείλουμε να γράψουμε (scripta manent) ότι, στη συγκεκριμένη ολομέλεια, ο «εθνικιστικός πόλος» περιελάμβανε τη Νέα Δημοκρατία, το ΚΙΝ.ΑΛΛ., τη Χρυσή Αυγή, το ΚΚΕ, τα 4/6 του Ποταμιού, τα 2/6 των ΑΝ.ΕΛΛ. και την Ένωση Κεντρώων. Ενώ ο «προοδευτικός πόλος», περιελάμβανε τους 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, συν οκτώ από Ποτάμι, ΑΝ.ΕΛΛ. και ΚΙΝ.ΑΛΛ.. Όλα αυτά, αν συμφωνήσουμε ότι η συγκεκριμένη πόλωση και οι συγκεκριμένοι πόλοι υπήρξαν∙ ότι σχηματίστηκαν, περιστασιακά έστω, και δεν ήσαν εικονική πραγματικότητα - θέατρο, όπως λέγαμε κάποτε.
Η πόλωση της κοινωνίας, και κατά συνέπεια της πολιτικής, είναι το στίγμα της εποχής, παρατηρεί ο Μ.Ν., και εξηγεί ότι στις μέρες μας οι καταστάσεις παράλυσης και κυβερνητικού χάους έχουν γίνει ο κανόνας: οι πολιτικοί αντίπαλοι μετατρέπονται συχνά σε ασυμφιλίωτους εχθρούς, κάτι που καθιστά αδύνατες τις συμφωνίες, τις συμμαχίες και τους συμβιβασμούς.
*******
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η αναφορά του Μ.Ν. στον ρόλο των media: «η αυξανόμενη δημοτικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η κρίση της δημοσιογραφίας και των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης συμβάλλουν στην όξυνση της πόλωσης», παρατηρεί. Και διευκρινίζει: Μέσα όπως το Twitter ή το Instagram επιτρέπουν μόνο μικρά μηνύματα και η βραχύτητα αυτή ευνοεί τον εξτρεμισμό, αφού όσο πιο μικρό είναι ένα μήνυμα τόσο πιο φορτισμένο πρέπει να είναι για να κυκλοφορήσει ευρέως. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν υπάρχει χώρος, ούτε χρόνος ή υπομονή, για τις αποχρώσεις ή τα κοινά σημεία κάποιων τοποθετήσεων. Όλα είναι ή πολύ άσπρα ή πολύ μαύρα. Και αυτό ενισχύει τους εξτρεμιστές και καθιστά δυσκολότερες τις συμφωνίες.
Φυσικά, τα βασικά αίτια της «παγκοσμιοποίησης της πόλωσης» αποδίδονται στην αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων, την οικονομική ανασφάλεια και τη γενικευμένη αίσθηση κοινωνικής αδικίας σε συνδυασμό με το απελπιστικό έλλειμμα ικανής πολιτικής: άλλοτε, (σ.ς.: οι ηγέτες) κατόρθωναν να φτάνουν σε συμφωνίες με τους αντιπάλους τους ή να συγκροτούν συμμαχίες που τους επέτρεπαν να λαμβάνουν αποφάσεις, να κυβερνούν...
«Κανείς δεν έχει ακόμα τη δύναμη να εισηγείται μη δημοφιλείς, αλλά απαραίτητες αλλαγές. Κανείς δεν λάμπει ακόμα εκτός συνόρων. Εκτός από μια εξαίρεση, τον Αλέξη Τσίπρα», ανέφερε προ ημερών σε σχετικό με το κενό ηγεσίας της Δύσης άρθρο της η γερμανική “Die Welt”.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός! Ο οποίος, μετά τη νικηφόρα αναμέτρησή του με τον (εικονικό ή πραγματικό;) ντόπιο εθνικιστικό πόλο με επίκεντρο τη Συμφωνία των Πρεσπών, εργάζεται «για μια πλατιά προοδευτική συμμαχία στις ευρωεκλογές»: «τον πόλο εκείνο που θα αναχαιτίσει τον ευρωπαϊκό εθνικισμό και τον νεοφιλελευθερισμό».
- το κείμενο του Ν. Τσαγκρή είναι από την Αυγή της Κυριακής (03 Φερουαρίου 2019)