Διαβάζω το "Spiegel" εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια. Έχω διαβάσει πολλά άρθρα με τα οποία διαφωνώ, πολλούς αριθμούς σε αναλύσεις οι οποίοι αποτελούν μάλλον εκτίμηση παρά στοιχεία, πολλά πορτρέτα πολιτικών, διανοούμενων ή καλλιτεχνών φιλοτεχνημένα μέσα από μια εξαιρετικά υποκειμενική, ενίοτε και ιδεολογική ματιά. Αλλά, όπως κάθε αναγνώστρια του γερμανικού περιοδικού,..
θεωρούσα αυτονόητο ότι τα ρεπορτάζ του είναι πραγματικά. Με συγκεκριμένη ματιά, με συγκεκριμένη στόχευση, αλλά πραγματικά.
Από προχθές αυτή η βεβαιότητα έχει πάει περίπατο, καθώς αποκαλύφθηκε ότι το ανερχόμενο άστρο του περιοδικού, ο πολυβραβευμένος ρεπόρτερ Κλάας Ρελότσιους, είχε εφεύρει πρόσωπα που δεν υπήρχαν, γεγονότα που δεν έγιναν. Την αποκάλυψη την έκανε προχθές το ίδιο το "Spiegel", μετά από τη σκληρή μάχη που έδωσε ένας άλλος ρεπόρτερ, ο οποίος εντόπισε τα μυθεύματα. Και χθες οι δύο αρχισυντάκτες του περιοδικού βγήκαν να ζητήσουν συγγνώμη από τους αναγνώστες. Μια συγγνώμη με υπότιτλο: “έχουμε πάρα πολλά ερωτήματα και προς τους εαυτούς μας”.
Σε μια εποχή που το σύνθημα της ανερχόμενης ξενοφοβικής Ακροδεξιάς στη Γερμανία είναι “ψεύτης Τύπος” (Luegenpresse) και που στις περισσότερες αίθουσες σύνταξης οι δημοσιογράφοι αναμετριούνται καθημερινά με τα fake news, αυτή η ταπεινή συγγνώμη ήταν κάτι παραπάνω από απαραίτητη: “Λυπόμαστε πολύ γι' αυτό που έγινε. Γνωρίζουμε ότι οι αναγνώστες μας αναρωτιούνται πλέον εάν μπορούν να μας εμπιστευτούν. Γνωρίζουμε ότι οι συνεργάτες μας, αυτοί που κάνουν καλή και καθαρή δουλειά, θα είναι το επόμενο διάστημα εκ προοιμίου ύποπτοι. Και είναι υποχρέωσή μας να αποδείξουμε ότι αυτές οι υποψίες είναι αβάσιμες.
Μας είναι σαφές ότι μετά την υπόθεση Ρελότσιους η μάχη ενάντια στα fake news θα γίνει ακόμη πιο δύσκολη για όλους: όχι μόνο για μας, αλλά και για τα άλλα μέσα ενημέρωσης, για τους πολίτες και τους πολιτικούς που θέλουν να έχουν την αληθινή εικόνα της πραγματικότητας. Θέλουμε να τους διαβεβαιώσουμε ότι καταλάβαμε. Κι ότι θα κάνουμε τα πάντα για να μάθουμε από τα λάθη μας”.
Το ενδιαφέρον στη συγγνώμη του "Spiegel" είναι ότι δεν ρίχνει όλο το ανάθεμα στον ρεπόρτερ που... αμάρτησε, αλλά αναζητά τα λάθη στο σύστημα. Στις δικλείδες ασφαλείας και ελέγχου στον μηχανισμό του περιοδικού, στη σύνταξη και την αρχισυνταξία. Θεωρεί ότι μόνο έτσι μπορεί να ανακτήσει την αξιοπιστία του. Συγκρίσεις δεν θέλω να κάνω...
- από την Αυγή