To «μορφωμένο» τανκ και ο οδηγός του

Τα πράγματα έχουν κι αυτά τη δική τους ιστορία. Το άρμα που εκείνη την αποφράδα νύχτα έπεσε πάνω στην πύλη του Πολυτεχνείου είχε παρατσούκλι: «Μορφωμένος». Το παρατσούκλι του το είχαν δώσει, με ατυχές μαύρο χιούμορ, κάποιοι αξιωματικοί επειδή …είχε μπει στο Πολυτεχνείο. Το άρμα “υπηρέτησε” μέχρι την απόσυρσή του , σε μονάδες του Έβρου, απ΄ όπου και η φωτογραφία που κράτησε για ενθύμιο ένας στρατιώτης που υπηρέτησε στην Αλεξανδρούπολη. Όπως λέει “Το ΑΜΧ-30 με αριθμό Νο-84337 ήταν διοικητικό,..
με τις περισσότερες ώρες ασκήσεων. Στο ημερολόγιο του άρματος δεν έγραφε τίποτα για το βράδυ της 17 Νοεμβρίου 1973. Ήταν το γνωστό μας 37άρι”
Ο οδηγός του τεθωρακισμένου άρματος, έφεδρος στρατιώτης κι αυτός τότε, έκανε, 30 χρόνια αργότερα, μία συγκλονιστική εξομολόγηση στον τόσο πρόωρα χαμένο δημοσιογράφο Κώστα Χατζίδη, η οποία δημοσιεύθηκε στο ΒΗΜΑ στις 9 Νοέμβρη 2003.
Δεν θα σταθώ στην περιγραφή της εισβολής. Αυτό που με απασχολούσε πάντα και σ΄αυτό θέλω να σταθώ, είναι το πώς ένοιωθε αυτός ο νέος άνθρωπος εκείνη τη στιγμή που έπεφτε πάνω στην πύλη χτυπώντας ταυτόχρονα τους φοιτητές που ήταν επάνω της και πάνω στις κολώνες. Αλλά και μετά, αργότερα, όταν πιά είχε μετανιώσει. Σταχυολογώ μερικές απαντήσεις του.
ΤΟ ΠΡΙΝ 

…Την ημέρα εκείνη ήμουν υπηρεσία. Στον στρατό είχα δέκα μήνες. Ήμουν εκπαιδευτής στο Κέντρο Τεθωρακισμένων, στο Γουδί. Τότε οι "μαυροσκούφηδες" ήταν σώμα επιλέκτων. Πήγα εθελοντικά. Μόλις άρχισαν τα επεισόδια, μπήκαμε επιφυλακή. "Οι κομμουνιστές καίνε την Αθήνα" μας έλεγαν και εμείς τους πιστεύαμε. Θυμάμαι στο στρατόπεδο κάποιοι είχαν ραδιοφωνάκια και ακούγαμε στα κρυφά τον σταθμό του Πολυτεχνείου. "Παλιοκουμμούνια" θα καλοπεράσετε!" λέγαμε»….
ΠΡΟΧΩΡΟΥΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
… Στη 1.15 το πρωί της 17ης Νοεμβρίου φτάσαμε στη διασταύρωση των λεωφόρων Αλεξάνδρας και Κηφισίας. Λίγο αργότερα διασχίζαμε την Αλεξάνδρας, όταν στο ύψος του IKA, στη στάση Σόνια, σταματήσαμε γιατί ο δρόμος ήταν κλειστός. Υπήρχαν οδοφράγματα, φωτιές και ακινητοποιημένα λεωφορεία. Με διάφορες μανούβρες αριστερά - δεξιά, μπρος πίσω, άνοιξα τον δρόμο και προχωρήσαμε. Εκεί, στην πλατεία Αιγύπτου, μείναμε περίπου μία ώρα. Ο κόσμος θυμάμαι ότι μας φώναζε "είμαστε αδέλφια, είμαστε αδέλφια". Εγώ ήθελα να τους φάω. Τους έβλεπα σαν παράσιτα».
ΦΤΑΝΟΥΝ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ ΠΥΛΗ.
…«Φτάνοντας μπροστά στην πόρτα, έστριψα το άρμα προς το Πολυτεχνείο, με γυρισμένο το πυροβόλο προς τα πίσω. Θυμάμαι ότι σηκώθηκα από τη θέση μου και εγώ και το άλλο πλήρωμα. …Δεκάδες φοιτητές κρέμονταν από τα κάγκελα, ενώ εκατοντάδες βρίσκονταν στον προαύλιο χώρο. Έδειχναν πανικόβλητοι.
«Και εγώ, να σκεφτείς ότι τους έβλεπα σαν μαμούνια που ήθελα να τα φάω»!
ΜΑΡΣΑΡΟΥΝ
… Ήρθε ο οδηγός εδάφους του άρματος και μου λέει: "Θα μπούμε μέσα, θα ρίξουμε την πύλη. Ετοιμάσου». Πήρα θέση και ξεκίνησα. Δεν έβλεπα πολλά πράγματα, δεν είχα καλό οπτικό πεδίο, γιατί κοιτούσα πλέον από τη θυρίδα του άρματος. Δέκα εκατοστά πριν από την πόρτα, σταμάτησα. Σταμάτησα σκόπιμα. Αυτό φαίνεται στο βίντεο της εποχής. Στο φρενάρισμα, οι φοιτητές τρομαγμένοι έφυγαν προς τα πίσω. Αν έμπαινα με ταχύτητα, θα σκότωνα δεκάδες άτομα που εκείνη τη στιγμή ήταν κρεμασμένα στα κάγκελα.
ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
…Στο προαύλιο του Πολυτεχνείου ήταν πολύ χτυπημένοι, θυμάμαι ότι είδα πολλούς τραυματίες, ενώ τρεις-τέσσερις ήταν σωριασμένοι κάτω, ακίνητοι. Δεν ξέρω αν ήταν νεκροί. Δεν κοίταξα να δω. Κάποια στιγμή ένας φοιτητής όρμησε κατά πάνω μου και μου είπε: "Τι κατάλαβες τώρα που μπήκες;". Αφήνιασα. Έβγαλα το πιστόλι και προτάσσοντάς το γύρισα και του είπα ουρλιάζοντας: "Σκάσε, ρε κωλόπαιδο, μη σε καθαρίσω". Αυτός ο φοιτητής δεν ξέρει πόσο τυχερός στάθηκε εκείνη τη στιγμή... Αν έλεγε μια κουβέντα παραπάνω, θα τον σκότωνα! Τέτοιος ήμουν. Ένας φασίστας
ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ
…Όπως περνούσαν οι φοιτητές θυμάμαι ότι έριχναν μέσα στο τανκ πακέτα τσιγάρα και ό,τι προμήθειες είχαν μαζί τους. Όταν γυρίσαμε στο Γουδί, το άρμα έμοιαζε με περίπτερο. Όσο σκέφτομαι ότι οι φοιτητές μας έδιναν σάντουιτς και τσιγάρα, μετά απ' όσα τους κάναμε... Δεν μπορώ να το συχωρέσω αυτό το πράγμα στον εαυτό μου. Σκέφτομαι τι πήγα και έκανα!..
ΠΙΣΩ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ
…Όταν γυρίσαμε στο στρατόπεδο, έγινα ήρωας. Οι στρατιωτικοί μου έδιναν συγχαρητήρια. Τότε αισθανόμουν ότι ήμουν κάποιος, ότι έκανα κάτι καλό, κάτι μεγάλο. Είχα γίνει ο ήρωας που διέλυσε τους εχθρούς της πατρίδας, τα "παλιοκουμμούνια", όπως λέγαμε τότε τους φοιτητές. Αυτά μου έλεγαν, αυτά πίστευα. Ένιωθα περήφανος. Ήμουν και εγώ φασίστας.
Η ΝΤΡΟΠΗ
…Στη δουλειά, πριν από χρόνια, κάποιος άκουσε πώς με λένε και ρώτησε αν έχω κάποια σχέση με τον "πορτάκια", όπως είπε, του Πολυτεχνείου. "Ξάδελφός μου είναι, μακρινός. Σκοτώθηκε σε τροχαίο" απάντησα. Είμαι ένα άνθρωπος που δεν υπήρξε ποτέ 20 χρόνων. Ο έφεδρος στρατιώτης A. Σκευοφύλαξ σκοτώθηκε σε τροχαίο! Οι φίλοι μου δεν ξέρουν ποιος είμαι ούτε κανείς στη γειτονιά. Μόνο η γυναίκα μου το ξέρει. Της το είπα ύστερα από χρόνια. Στα παιδιά μου δεν το είπα ακόμη.
ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Είχαν μεγάλη ψυχή. Ήταν παλικάρια. Δεν ξέρω αν έχει νόημα, αλλά θα ήθελα να τους πω μια μεγάλη συγγνώμη. Αν δώ σήμερα τη φοιτήτρια που τραυματίστηκε στην πύλη (σ.σ. εννοεί την Πέπη Ρηγοπούλου) δεν θα ξέρω τι να της πω. Πολλές φορές όλα αυτά τα χρόνια πέρασε από το μυαλό μου να τη συναντήσω, αλλά σταματούσα. Θα ήθελα να τη δω, να της πω... Δεν τολμάω όμως. Τα λόγια δεν σβήνουν τις πράξεις.
ΕΠΙΜΥΘΙΟ
Αν έχει αξία αυτή η μαρτυρία δεν είναι τόσο για την αποτύπωση των ιστορικών γεγονότων, όσο για το πώς απλοί φαντάροι (ή πολίτες σε άλλες περιπτώσεις) μετατρέπονται σε τερατώδη πειθήνια όργανα μιας εξουσίας. Ο συγκεκριμένος στρατιώτης –και δεν είναι ο μόνος- μετάνιωσε για τις πράξεις του. Είναι, όμως, πολλοί άλλοι που μένουν αμετανόητοι και καινούργιοι που ακολουθούν το δρόμο τους. Δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε!

Νανά Νταουντάκη (από το fb)