Κυριακή 4 Νοεμβρίου 2018

Η αναθεώρηση με το βλέμμα στα media

Η υπερσυγκέντρωση ΜΜΕ από διαπλεκόμενους μιντιακούς αλλά και πολιτικούς οργανισμούς καθιστά αναγκαία την επανεξέταση του άρθρου 14 του συντάγματος

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

Στην πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για τη συνταγματική αναθεώρηση ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε με τη δική του: «Πενταετής σταθερή Βουλή, ιδιωτικά ΑΕΙ, αξιολόγηση στο Δημόσιο» είναι το τρίπτυχο της... δικής του σύμφωνα με τους τίτλους που κατέλαβαν τα βασικά banners στα μητσοτακέικα sites...
Μάλιστα: «Πενταετής σταθερή Βουλή, ιδιωτικά ΑΕΙ, αξιολόγηση στο Δημόσιο»... Η "γαλάζια" αναθεωρητική τριλογία που, σε ιστορική μετάφραση..
(σ.σ.: σε μετάφραση βασισμένη στη μεταπολιτευτική κυβερνητική εμπειρία) σημαίνει «παράταση του χρόνου κυβερνητικής κλεπτοκρατίας», «μετατροπή του εκπαιδευτικού συστήματος σε κυβερνητική μπίζνα» και «απελευθέρωση των απολύσεων αλλοφρόνων υπαλλήλων στο Δημόσιο διά της μεθόδου της... αξιολόγησης». Προκειμένου να δημιουργείται χώρος προσλήψεων ημετέρων στο διηνεκές προφανώς.

Μια μέρα πριν, η Ν.Δ. αμφισβητούσε τις αγαθές αναθεωρητικές προθέσεις του πρωθυπουργού με το βαρετό στερεότυπο «ο κ. Τσίπρας επιχειρεί εναγωνίως να αλλάξει την ατζέντα». Τη δική της ατζέντα προφανώς. Ή, μάλλον, του αρχηγού της. Η οποία από τις 10 Ιανουαρίου του 2016 (τότε εκλέχτηκε πρόεδρος της Ν.Δ.) μέχρι και σήμερα, παραμένει μονοσέλιδη. Και περιλαμβάνει μόνο μία λέξη: εκλογές. Και μία υποσημείωση: Το συντομότερο δυνατόν...

Δύο χρόνια και εννέα μήνες από τότε, ο Κ. Μητσοτάκης βιώνει τη θητεία του στην ηγεσία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ξετυλίγοντας καθημερινά το... πολυσχιδές περιεχόμενο της ατζέντας του. Και, ξαφνικά, ο Τσίπρας του την... αλλάζει, προτείνοντας αναθεώρηση του συντάγματος...

*******
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι, στο πλαίσιο της ζοφερής καθημερινότητας των Ελλήνων, η κυβερνητική ατζέντα «αναθεώρηση του συντάγματος» συγκινεί ελάχιστα, πόσο μάλλον η αντιπολιτευτική «εκλογές το συντομότερο δυνατόν». Η διαφορά είναι ότι η συγκεκριμένη κυβερνητική «ατζέντα» συνοδεύει ως απαραίτητη πολιτειακή προϋπόθεση τη γενικότερη κυβερνητική ατζέντα που επιδιώκει την επαναφορά της χώρας στην οικονομική και κοινωνική «κανονικότητα» μετά την έξοδο από τα Μνημόνια: την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, την εμβάθυνση της δημοκρατίας, της αξιοκρατίας και της ισονομίας, τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης κ.λπ., κλπ.

Ειδικά στο θέμα των πολιτειακών ευθυνών, ακριβώς όπως το περιέγραψε ο Αλέξης Τσίπρας: «Η παρούσα συνταγματική διαμόρφωση δημιουργεί μια κάστα, την κάστα του πολιτικού προσωπικού. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Δεν μπορεί να υπάρχουν πολίτες Α' και Β' κατηγορίας... Ο νόμος για την ευθύνη των υπουργών αποτελεί τη θεσμική κατοχύρωση της ασυδοσίας. Ήρθε η ώρα να καταργηθεί η σύντομη παραγραφή για τα αδικήματα που τελούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων των υπουργών».

Εντάξει, επί της ουσίας της κυβερνητικής πρότασης αναθεώρησης του συντάγματος είναι αδύνατον να επεκταθώ σ’ αυτόν εδώ τον χώρο. Ωστόσο, δεν μπορώ παρά να μεταφέρω την περιρρέουσα (στο περιβάλλον μου) αίσθηση ικανοποίησης για τον κοινωνικό και πολιτισμικό χαρακτήρα των αναθεωρήσεων.

********
Αλλά και μια αίσθηση αναθεωρητικής αμέλειας (ή μήπως αποφυγής;) όσον αφορά το άρθρο 14 του συντάγματος, το αναφερόμενο στην ελευθερία του Τύπου. Και ιδιαίτερα την παράγραφο 9, που αναφέρεται στη συγκέντρωση των ΜΜΕ: «Απαγορεύεται η συγκέντρωση του ελέγχου περισσότερων μέσων ενημέρωσης της αυτής ή άλλης μορφής. Απαγορεύεται ειδικότερα η συγκέντρωση περισσότερων του ενός ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης της αυτής μορφής, όπως νόμος ορίζει».

«Όπως νόμος ορίζει» καταλήγει η... απαγόρευση, αλλά ο νόμος δεν ορίζει τίποτε απολύτως. Κι αν ορίζει κάτι, αυτά είναι η ασυδοσία και η συγκεντρωτική απληστία των μιντιαρχών των καιρών μας: «Η ανεμπόδιστη ‘συγκέντρωση των Μέσων’ στα χέρια μεγιστάνων ή τσαρλατάνων (χαρακτηρισμοί ταυτόσημοι, εν πολλοίς) της αγοραίας επιχειρηματικότητας υπήρξε ο καταλύτης για τον έλεγχο της πολιτικής από τα Μέσα, και των Μέσων από την πολιτική. Για την περίφημη ‘διαπλοκή’ δηλαδή...» γράφω και ξαναγράφω εδώ και μια δεκαετία. Μα ακόμα και στην αναθεώρηση του 2008, στο άρθρο 14, το σύνταγμα απαγορεύει μεν, αλλά δεν δεσμεύεται και δεν δεσμεύει: «όπως ο νόμος ορίζει» επιτάσσει, επαφιόμενο στον πατριωτισμό των (εν πολλοίς διαπλεκομένων) νομοθετικών και εκτελεστικών εξουσιών.

Σήμερα, σε μια εποχή που η διαχείριση του «αγαθού της ενημέρωσης» καταλαμβάνεται όλο και πιο πολύ από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες, τα «ενημερωτικά» sites, τα social media εν γένει, η υπερσυγκέντρωση ΜΜΕ από διαπλεκόμενους μιντιακούς αλλά και πολιτικούς οργανισμούς συνιστά ένα εφιαλτικό καθεστώς, με συνέπεια το χαοτικό - παραπληροφορικό μιντιακό σύμπαν που εκόντες - άκοντες βιώνουμε. Εντός του οποίου η ακριβής ενημέρωση δεν είναι παρά μισή ουτοπία και μισή αυταπάτη. Και θα παραμείνει αν δεν υπάρξει δεσμευτική συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 14.

- το κείμενο του Ν. Τσαγκρή είναι από την Αυγή της Κυριακής (04/11/2018)