Η διακήρυξη των Αθηνών

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του «Διαλόγου των Δημοσιογραφικών Ενώσεων – Μελών της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας», οι εκπρόσωποι των δημοσιογραφικών Ενώσεων εξέδωσαν τη Διακήρυξη των Αθηνών.

Η Διακήρυξη έχει ως εξής:..

«ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Διάλογος, Προσωπική Ασφάλεια, Πολυπολιτισμικότητα

Οι εκπρόσωποι 19 δημοσιογραφικών ενώσεων της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, που συμμετέχουμε στη συνάντηση των Αθηνών από 4 έως 6 Νοεμβρίου, εξετάσαμε την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι σε όλη την περιοχή, και:

Επισημαίνουμε το ευρύ φάσμα προκλήσεων το οποίο αντιμετωπίζουν όλοι δημοσιογράφοι της περιοχής και αφορά την προσωπική ασφάλεια, την ελευθερία του Τύπου και τις πολιτικές πιέσεις, που ασκούνται στα Μέσα. Οι δημοσιογράφοι προσπαθούμε μαζί με τα συνδικαλιστικά μας σωματεία για τη μεταρρύθμιση των νόμων που αφορούν τα ΜΜΕ, τη διαμόρφωση νομοθεσίας που διασφαλίζει την ανεξαρτησία της ενημέρωσης και την προστασία των δημοσιογραφικών πηγών, όπως και την αυτορρύθμιση και λειτουργία συμβουλίων Τύπου και την κατοχύρωση του δημοσιογραφικού μέλλοντος με τη λειτουργία Μέσων, που εφαρμόζουν και προωθούν τη δημοσιογραφική δεοντολογία.

Παρακολουθούμε με λύπη τις αυξανόμενες πράξεις βίας, που εκδηλώνονται εναντίον των Μέσων και τις πιέσεις που ασκούν στους δημοσιογράφους αδίστακτες κυβερνήσεις, πολιτικοί και εξτρεμιστές, οι οποίοι επιθυμούν να δημιουργήσουν ένα νέο κλίμα για να επιβάλλουν την αυτολογοκρισία διευκολύνοντας τη διασπορά ψευδών ειδήσεων και τη διάδοση του μίσους στο διαδίκτυο.

Είμαστε πεπεισμένοι ότι η επαγγελματική και η ανεξάρτητη ποιοτική δημοσιογραφία ασκείται μόνο όταν επικρατούν συνθήκες σεβασμού των βασικών κανόνων εργασίας, που έχουν καθοριστική σημασία στην προάσπιση του δικαιώματος της ενημέρωσης των πολιτών.

Καταδικάζουμε τις εκτεταμένες περικοπές στα δημοσιογραφικά τμήματα και καταστρατήγηση των δημοσιογραφικών δικαιωμάτων στο χώρο της εργασίας από πολλούς εργοδότες των Μέσων, οι οποίοι προκειμένου να αντιμετωπίσουν την επιχειρηματική κρίση, αδιαφορούν για την αποστολή, τη δεοντολογία και τις αξίες της δημοσιογραφίας.  Οι συμμετέχοντες στη συνάντηση απευθύνουν έκκληση αλληλεγγύης με τους δημοσιογράφους θύματα της οικονομικής κρίσης και επισημαίνουν το ρόλο των συνδικαλιστικών ενώσεων, οι οποίες οφείλουν όλες μαζί να αντιδράσουν στις περικοπές των θέσεων εργασίας και στην οικονομική αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει την περιοχή.

Επισημαίνουμε την επαναστατική αλλαγή που συντελείται στον τομέα των ΜΜΕ και έχει ως αποτέλεσμα, να αλλάξουν  η φύση της εργασίας μας, τα ιδιοκτησιακά πρότυπα των ΜΜΕ και κάθε τομέας της παραγωγής και διάδοσης των ειδήσεων. Οι νέες μορφές βασίζονται σε αλγόριθμους και δελεαστικά διαδικτυακά σάιτ,  δημιουργώντας μια νέα κουλτούρα στις επικοινωνίες και νέους ορίζοντες για τις ενώσεις μας.  Η αυξανόμενη συγκέντρωση ιδιοκτησίας των Μέσων οδηγεί στο περιορισμό της πολυπολιτισμικότητας και της πολυφωνίας των Μέσων.

ΔΗΛΩΝΟΥΜΕ

 Οι δημοσιογράφοι της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας θα συνεργαστούμε για  να οικοδομήσουμε νέες μορφές διαλόγου  και συναδελφικής αλληλεγγύης, να οργανώσουμε μια εκστρατεία ανάκτησης της εμπιστοσύνης στη δημοσιογραφία και ενίσχυσης της δημοσιογραφίας ως κοινωνικό αγαθό. Ειδικότερα οι συμμετέχοντες στη συνάντηση καταγγέλλουμε την πολιτική του διχασμού, της χειραγώγησης και της μισαλλοδοξίας και συμφωνούμε σε ένα πρόγραμμα δράσης στους ακόλουθους τομείς:

 Οικοδόμηση εμπιστοσύνης μέσω διαλόγου

Πιστεύουμε ότι ο διάλογος έχει καθοριστική σημασία για την καλλιέργεια της ενότητας και αλληλεγγύης στη δημοσιογραφία, όπως και μεταξύ των δημοσιογραφικών ενώσεων προκειμένου, να υπερασπιστούν τα επαγγελματικά και τα συνδικαλιστικά δικαιώματα.

Επισημαίνουμε ότι η Μεσόγειος και η Μαύρη Θάλασσα είναι περιοχές που σημειώνονται εντάσεις και συγκρούσεις και αντί η ενημέρωση να συμβάλλει στην κατανόηση μεταξύ των λαών, το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, χρησιμοποιήθηκε για την προώθηση της προπαγάνδας και των ψευδών ειδήσεων, συμβάλλοντας ακόμη περισσότερο στην καταπόντιση της εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης.

Πιστεύουμε ότι ευθύνη των δημοσιογράφων είναι ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, αξιοπρέπεια του ατόμου, ελευθερία και στον ιδιωτικό βίο. Αποτελεί ευθύνη των δημοσιογράφων και των δημοσιογραφικών ενώσεων, οι οποίοι οφείλουν να ενισχύσουν την ποιότητα της δημοσιογραφίας, βάσει των αρχών δεοντολογίας, της αλήθειας, της ακρίβειας και της λογοδοσίας,  απορρίπτοντας τη ρητορική του μίσους, τις φυλετικές διακρίσεις, το διχασμό της κοινωνίας  και κάθε προτροπή που μπορεί να οδηγήσει σε ανθρωποκτονία.

Επιμένουμε στη σπουδαιότητα ανοικοδόμησης εμπιστοσύνης στη δημοσιογραφία και γι’ αυτό οι δημοσιογραφικές ενώσεις οφείλουν να δεσμευτούν προκειμένου:

• Να αναπτύξουν κώδικες δεοντολογίας σύμφωνα με τις διεθνείς αναγνωρισμένες συμβάσεις και τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται. Επιπλέον να ενισχύσουν και να διαμορφώσουν ανεξάρτητα όργανα (παρατηρητήρια), για την αντιμετώπιση θεμάτων δεοντολογίας.
• Να δημιουργήσουν σε συνεργασία με τους εκπροσώπους του επαγγέλματος και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, δομές αυτορρύθμισης σε εθνική κλίμακα.
• Να ενισχύσουν τη δεοντολογική και επαγγελματική δημοσιογραφία στηρίζοντας τους δημοσιογράφους που παραμένουν αφοσιωμένοι στο επάγγελμα, παρά τις πολιτικές ή τις οικονομικές πιέσεις που δέχονται.

Προσωπική ασφάλεια και προστασία των δημοσιογράφων

Εκφράζουμε ιδιαίτερη ανησυχία για τις δεκάδες δημοσιογράφους και εργαζομένους στα ΜΜΕ, οι οποίοι κάλυψαν λαϊκές εξεγέρσεις και συγκρούσεις στην περιοχή, με αποτέλεσμα να απαχθούν, να φυλακιστούν, να υποστούν εκφοβισμούς ή και να δολοφονηθούν.

Καταδικάζουμε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο αυτές τις δολοφονίες και επισημαίνουμε ότι θα επιμείνουμε στη διερεύνηση αυτών των θανάτων και οι υπεύθυνοι να οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης.

Όπως επίσης καταδικάζουμε την κράτηση και τη φυλάκιση δημοσιογράφων στην περιοχή και ιδιαίτερα στην Τουρκία, Παλαιστίνη και Αίγυπτο. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωση όλων των δημοσιογράφων που είναι φυλακισμένοι  λόγω του επαγγέλματος.

Αναγνωρίζουμε ότι η προσωπική ασφάλεια και προστασία των δημοσιογράφων και εργαζομένων στα ΜΜΕ έχουν καθοριστική σημασία για την ελευθερία του Τύπου και τη Δημοκρατία,  η συνάντηση των εκπροσώπων των δημοσιογραφικών Ενώσεων:

• Ζητεί την ανάπτυξη ενός προγράμματος για την προσωπική ασφάλεια των δημοσιογράφων στη Μεσόγειο και στη Μαύρη Θάλασσα για να ενημερώνονται, εκπαιδεύονται και να τους παρέχεται υλική υποστήριξη μείωσης των κινδύνων που αντιμετωπίζουν στις εμπόλεμες περιοχές.

• Καταδικάζει την επιβολή περιορισμών στην ελεύθερης διέλευσης σε ορισμένα εδάφη της περιοχής, καθώς και στους αδικαιολόγητους και αυστηρούς περιορισμούς για την έκδοση βίζας και ζητούν τη δημιουργία φαστ τρακ διαδικασίας, που θα επιτρέπει στους δημοσιογράφους να περνούν τα σύνορα ανενόχλητοι για τη δουλειά τους, χωρίς παρεμβάσεις.

• Καλεί όλες τις κυβερνήσεις στην περιοχή να αναγνωρίσουν και να σεβαστούν τη Δημοσιογραφική Ταυτότητα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων και να εγγυηθούν στους κατόχους της ταυτότητας την ελεύθερη διέλευση.

• Καλεί τις χώρες της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας και όσες συνορεύουν με τις εμπόλεμες περιοχές, να τηρήσουν τις υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει με το Ψήφισμα 1738 των Ηνωμένων Εθνών, για την προστασία των δημοσιογράφων και των εργαζομένων στις εμπόλεμες περιοχές. Επιπλέον τα κράτη να αποδεχθούν την ευθύνη που φέρουν, για τη διερεύνηση των εγκλημάτων που συντελούνται εις βάρος των δημοσιογράφων, την προσαγωγή των υπευθύνων στη δικαιοσύνη και να χαρακτηρίσουν τις περιπτώσεις που οι δημοσιογράφοι σκοπίμως γίνονται στόχοι επιθέσεων, ως εγκλήματα πολέμου.

• Καλεί όλες οι ενώσεις να συμμετάσχουν στην εκστρατεία ενημέρωσης για τη στήριξη και προώθηση της Διεθνούς Συνθήκης της ΔΟΔ για την Προσωπική Ασφάλεια και Ανεξαρτησία των Δημοσιογράφων και Εργαζομένων στα ΜΜΕ.

• Καλεί τις δημοσιογραφικές Ενώσεις ή οργανώσεις να συνδράμουν τους μετανάστες δημοσιογράφους, που προσπαθούν να ζητήσουν άσυλο και ασφάλεια στην Ευρώπη.

Ελεύθερη και ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Οι ενώσεις της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας μέλη της ΔΟΔ, για να ανταποκριθούν στις αλλαγές που συντελούνται αποφασίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και τον επόμενο χρόνο,  να συνεχίσουν την προσπάθεια δημιουργίας ισχυρών δημοσιογραφικών ενώσεων και να στηρίξουν τις αξίες της δημοσιογραφίας, των εργατικών δικαιωμάτων, της Δημοκρατίας και της ισότητας, διεκδικώντας με κάθε τρόπο την κατοχύρωση των θέσεων εργασίας μέσω Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

Οι εκπρόσωποι των Ενώσεων που συμμετέχουν στη συνάντηση συμφωνούν ότι πλέον ωρίμασε ο χρόνος για την ουσιαστική μεταρρύθμιση των νόμων, που διέπουν τα ΜΜΕ στις χώρες της περιοχής και ιδιαίτερα:

• Σύγχρονοι νόμοι θα ρυθμίσουν το δημοσιογραφικό επάγγελμα, και θα διασφαλίσουν την ελευθερία του δημοσιογραφικού έργου, του δικαιώματος πρόσβασης στις πηγές των πληροφοριών και προστασίας των δημοσιογραφικών πηγών ενώ θα καταργούνται οι ποινές φυλάκισης και κράτησης των δημοσιογράφων, το μέτρο αναστολής της κυκλοφορίας εντύπων.  Θα καθορισθούν όρια επιβολής προστίμων για τα αδικήματα που διαπράττονται δια του Τύπου και θα καταργηθεί κάθε μορφή  προληπτικής  λογοκρισίας.

• Να οργανωθεί το έργο των δημοσιογραφικών συνδικαλιστικών Ενώσεων για την προστασία των δημοσιογράφων, οι οποίοι εργάζονται στους ομίλους ΜΜΕ παγκόσμιας εμβέλειας μέσω του Πλαισίου Διεθνών Συμβάσεων Εργασίας.

• Τη διεξαγωγή ολοκληρωμένου διαλόγου, που θα οδηγήσει στη δημιουργία δημοσιογραφικών αυτορρυθμιστικών δομών, ικανών να ανταποκριθούν στο περίπλοκο περιβάλλον των ΜΜΕ και θα προβλέπουν τη δυνατότητα υποβολής εγκλήσεων κατά των ΜΜΕ. Αυτές οι δομές πρέπει να είναι απόλυτα ανεξάρτητες οργανωτικά, οικονομικά και πολιτικά, με τη συμμετοχή εκπρόσωπων δημοσιογραφικών ενώσεων και οργανώσεων, εκδοτών και ιδιοκτητών ΜΜΕ καθώς και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

• Την εφαρμογή απόλυτα ξεκάθαρης πολιτικής για τα οικονομικά και τη διαφήμιση, επιβεβαιώνοντας την ανεξάρτητη λειτουργία των ΜΜΕ πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά, στοιχεία που διασφαλίζουν ουσιαστικά την ελευθερία του Τύπου.

• Τη μεταρρύθμιση των κρατικής ιδιοκτησίας ΜΜΕ ώστε να λειτουργούν ανεξάρτητα από όποια κυβερνητική ή άλλη πολιτική επιρροή.

• Να οργανωθούν εκστρατείες ενημέρωσης για την κατάργηση κάθε νομικής διάταξης που ποινικοποιεί τα αδικήματα που συντελούνται δια του Τύπου και εμποδίζουν το δημοσιογραφικό έργο.

• Τη διεκδίκηση ίσων δικαιωμάτων των μόνιμα εργαζομένων και φρήλανς δημοσιογράφων

• Την κατηγορηματική απόρριψη κάθε ρητορικής μίσους και δημόσια καταγγελία όλων των διακρίσεων.

Τέλος οι εκπρόσωποι των δημοσιογραφικών Ενώσεων ευχαριστούν την ΕΣΗΕΑ και την ΕΣΠΗΤ για τη συναδελφική αλληλεγγύη που επέδειξαν οργανώνοντας αυτή τη συνάντηση.

Επομένως οι Ενώσεις της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας μέλη της ΔΟΔ, συμφωνούν να ενισχύσουν το δίκτυο των εργασιών τους, με τη δημιουργία μιας περιφερειακής ομάδας της ΔΟΔ, όπως ορίζει το καταστατικό της Ομοσπονδίας.  Η ομάδα θα ονομάζεται Med-Solidaire και θα λειτουργεί σύμφωνα με το Καταστατικό της ΔΟΔ, εκπροσωπώντας τις δημοσιογραφικές ενώσεις και τα μέλη τους στο πλαίσιο των εργασιακών και πολιτικών δομών της περιοχής.»