Mε επετειακές εκπομπές-αφιερώματα, με την προβολή ιστορικών ντοκιμαντέρ από το Αρχείο της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, καθώς και με ραδιοφωνικές εκπομπές από το Πρώτο και το Δεύτερο Πρόγραμμα, τιμα η ΕΡΤ την 45η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου.
ΕΡΤ1
Την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2018 στις 22:00, η εκπομπή..
στα «Τραγούδια Λέμε Ναι», τιμά την 45η επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.
Το Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2018 στις 16:20, μεταδίδεται η επετειακή εκπομπή για το Πολυτεχνείο, «ΘΥΜΑΜΑΙ», σε σενάριο και σκηνοθεσία Σταύρου Στρατηγάκου. Το ρεπορτάζ είναι του Ηλία Γκρη. Δύο τραγικοί γονείς, ο Γιάννης Κομνηνός και η Ανθή Μυρογιάννη, ξεδιπλώνουν μπροστά στο φακό το οδυνηρό δίχτυ της προσωπικής και οικογενειακής τους τραγωδίας, αφού έχασαν τα παιδιά τους στα δραματικά γεγονότα του τριημέρου.
Στη συνέχεια, στις 17:00, μεταδίδεται η εκπομπή «ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΠΕΡΙΠΑΤΟΙ» με τη Μαριλένα Κατσίμη, στην οποία ο καθηγητής Βαγγέλης Καραμανωλάκης μάς ξεναγεί στους δρόμους της Αθήνας και μας μιλά για την ιστορία των φοιτητικών κινημάτων.
Στις 18:00, ακολουθεί «Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, που παρουσιάζει μέσα από μαρτυρίες και ντοκουμέντα το μυστικό σχέδιο της χούντας που παγίδευσε όλη την περιοχή με ελεύθερους σκοπευτές και αιματοκύλισε το Πολυτεχνείο.
Στη συνέχεια, στις 19:00, μεταδίδεται το επετειακό αφιέρωμα «ΤΑ ΑΛΛΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΑ», παραγωγής 1982, με θέμα το χρονικό της κατάληψης του Πολυτεχνείου της Αθήνας, εξετάζοντας ταυτόχρονα τις παράλληλες εξεγέρσεις στην Πάτρα, στα Γιάννενα και στη Θεσσαλονίκη. Μέσα από μαρτυρίες των πρωταγωνιστών των φοιτητικών εξεγέρσεων στις επαρχιακές πανεπιστημιουπόλεις, παρακολουθούμε πώς αναπτύχθηκε το φοιτητικό κίνημα έξω από την Αθήνα, από τις αρχές του 1972, με τις μορφές παρανομίας, μέχρι τη βαθμιαία μαζικοποίησή του, όπως εκδηλώθηκε στις πολιτικές αντιδικτατορικές συγκεντρώσεις το φθινόπωρο του ’73. Σκηνοθεσία: Νέστωρ Παβέλλας.
Στις 20:00, ακολουθούν οι «ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΜΕ ΤΟ ΦΑΚΟ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΠΕΡΑΤΕΡ». Το ντοκιμαντέρ του δημοσιογράφου Δημήτρη Παπαναγιώτου, που παρουσιάστηκε το 1978 με αφορμή τον εορτασμό της πέμπτης επετείου από την εξέγερση, είναι βασισμένο σε κινηματογραφικά ντοκουμέντα επαγγελματιών οπερατέρ, οι οποίοι κατέγραψαν με την κάμερά τους τα γεγονότα. Έλληνες κινηματογραφιστές και συνεργάτες ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων περιγράφουν σκηνές από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, όπως τις βίωσαν ως αυτόπτες μάρτυρες.
Στις 22:00, μεταδίδεται ολοκληρωμένη η δραματική σειρά «ΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ», παραγωγής 1986, σε σκηνοθεσία-σενάριο Παντελή Βούλγαρη, με τους Θέμιδα Μπαζάκα, Δημήτρη Καταλειφό, Ειρήνη Ιγγλέση, Μαρία Μαρτίκα, Ηλία Κατέβα. Πρόκειται για την πραγματική ιστορία του Μπάμπη και της Ελένης, δύο αριστερών που στα χρόνια του Εμφυλίου συνελήφθησαν, δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε πολλά χρόνια φυλακή με αποτέλεσμα να καθυστερήσουν το γάμο τους και το παιδί τους να γεννηθεί και να μεγαλώσει στις φυλακές.
Το αφιέρωμα της ΕΡΤ1 ολοκληρώνεται την Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2018 στις 16:00, με την εκπομπή «ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ», όπου ο Μίλτος Γκολέμας, o μικρότερος πολιτικός κρατούμενος της δικτατορίας, το παιδί που γεννήθηκε στις Φυλακές Αβέρωφ, ο γιος της Ελένης και του Μπάμπη Γκολέμα, που γνωρίσαμε μέσα από τα «Πέτρινα Χρόνια» του Παντελή Βούλγαρη, μιλά στην Έλενα Κατρίτση.
ΕΡΤ2
Η ΕΡΤ2, το Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2018 στις 21:00, μεταδίδει τη συναυλία που έδωσε στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, η Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ σε σύμπραξη με τη Λαϊκή Ορχήστρα του Χρήστου Λεοντή. Παρουσιάζονται τα μουσικά έργα, «Καταχνιά» (Κατοχή - Αντίσταση - Απελευθέρωση) και «Καπνισμένο τσουκάλι».
Την Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2018 στις 14:00, το ντοκιμαντέρ «ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ», παραγωγής 1975. Οι «Μαρτυρίες», σε σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Καβουκίδη, αποτελούν ένα πολυσήμαντο κινηματογραφικό χρονικό της περιόδου που αρχίζει με την εξέγερση του Πολυτεχνείου, το Νοέμβριο του 1973 και φτάνει έως και τον Αύγουστο του 1975. Ο κινηματογραφιστής καταγράφει, με συγκινησιακή φόρτιση και εκφραστική δύναμη, σημαίνουσες στιγμές και γεγονότα που έλαβαν χώρα εκείνη την εποχή.
Στις 15:45, ακολουθεί το επεισόδιο «Γυάρος» από τη σειρά ντοκιμαντέρ «Τόποι πολιτικής εξορίας και ιστορικής μνήμης», σε σκηνοθεσία Λεωνίδα Βαρδαρού. Η συγκεκριμένη σειρά ντοκιμαντέρ περιδιαβαίνει σε τόπους που σημάδεψαν την ελληνική Ιστορία, χώρους φυλακών, εξοριών, εκτοπισμών, επιχειρώντας παράλληλα μια αναδρομή στην Ιστορία του αιώνα που πέρασε.
Το αφιέρωμα της ΕΡΤ2 ολοκληρώνεται στις 19:00, με τη μετάδοση του 11ου και του 12ου επεισοδίου της σειράς ντοκιμαντέρ «ΤΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΜΙΑΣ ΕΠΤΑΕΤΙΑΣ - ΧΟΥΝΤΑ ΕΙΝΑΙ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ», σε σκηνοθεσία και σενάριο Φώτου Λαμπρινού. Στα επεισόδια, μεταξύ άλλων, καλύπτονται και τα ιστορικά γεγονότα των τελευταίων μηνών του 1973: ο Παπαδόπουλος ορκίζεται και επισήμως Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Στις 8 Οκτωβρίου ορκίζεται η κυβέρνηση Μαρκεζίνη με σκοπό τη σταδιακή πολιτικοποίηση του καθεστώτος. Το εγχείρημα καταδικάζεται από τον πολιτικό κόσμο της χώρας. Την ίδια στιγμή στην Κύπρο, οι απόπειρες κατά του νεοεκλεγμένου Προέδρου Μακαρίου οδηγούν τις εξελίξεις σε δυσοίωνες προοπτικές. Στα μέσα Νοεμβρίου αρχίζει η κατάληψη του Πολυτεχνείου που εξελίσσεται σε σοβαρή εξέγερση, η οποία, έπειτα από τρεις μέρες, θα αφήσει πίσω της δεκάδες νεκρούς και τραυματίες. Η εξέγερση, που είχε μεγάλη δημοσιότητα στο εξωτερικό, λειτουργεί ως καταλύτης για την οριστική φθορά του καθεστώτος. Η δήθεν φιλελευθεροποίηση της δικτατορίας με την κυβέρνηση Μαρκεζίνη πέφτει στο κενό. Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου οδηγούν το σκληρό πυρήνα της χούντας, με ηγέτη τον Ιωαννίδη, να ανατρέψει τον Παπαδόπουλο και να διορίσει νέο Πρόεδρο Δημοκρατίας και νέα κυβέρνηση. Επαναλειτουργεί η Γυάρος και ξαναρχίζουν οι συλλήψεις, οι βασανισμοί και οι δίκες. Στην Κύπρο, οι υποκινούμενοι από τη χούντα των Αθηνών, πραγματοποιούν πραξικόπημα και αποπειρώνται, για μία ακόμη φορά, ανεπιτυχώς, να δολοφονήσουν τον Μακάριο. Πρόεδρος ορίζεται ο Νικόλαος Σαμψών, στέλεχος της ΕΟΚΑ Β΄. Η ενέργεια δίνει την αφορμή στην Τουρκία να επέμβει δυναμικά, καταλαμβάνοντας το βόρειο μέρος του νησιού. Στην Αθήνα, κάτω από το βάρος της κυπριακής τραγωδίας, συγκαλείται από τον Γκιζίκη, έκτακτο συμβούλιο με τη συμμετοχή εκπροσώπων του πολιτικού κόσμου. Η χώρα οδηγείται σε πολιτική κυβέρνηση, ενώ οι ηγέτες της χούντας έχουν εξαφανιστεί. Αυτό είναι το τέλος της δικτατορίας.
ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Με «άρωμα Πολυτεχνείου», μέσα από μια ιδιαίτερη ματιά, των δημοσιογράφων του Πρώτου Προγράμματος, λόγω της ιστορικής επετείου από την εξέγερση κατά της χούντας των συνταγματαρχών, αλλά και με έμφαση στην πολιτική επικαιρότητα και στα μεγάλα διπλωματικά θέματα, επικεντρώνεται το Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, το Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2018. Παράλληλα, θα υπάρχουν συνεχείς ζωντανές συνδέσεις με το χώρο του Πολυτεχνείου, αλλά και την πορεία που θα ακολουθήσει.
Στις 9 το πρωί στην εκπομπή «Πολιτικά Παραλειπόμενα», με τον Αλφόνσο Βιτάλη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας Πρόδρομος Προδρόμου, μιλάει για τις έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ, το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου, τις τουρκικές προκλήσεις και τις εξελίξεις για το Κυπριακό, ενώ η πολιτική αναλύτρια Μαρία Καρακλιούμη σχολιάζει και αναλύει την πολιτική επικαιρότητα.
Στις 10 το πρωί στην εκπομπή «Το Πρώτο στην Ελλάδα και τον Κόσμο» ο Πολυδεύκης Παπαδόπουλος, συνομιλώντας με κοινωνικούς επιστήμονες και κοινωνικούς ψυχολόγους, θα εξετάσει την έννοια της αυτοθυσίας για δημόσιο σκοπό στο δυτικό πολιτισμό, καθώς και το κατά πόσο μπορούν να υπάρξουν ξανά στη σύγχρονη εποχή φαινόμενα, όπως η εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Στις 11 το πρωί στη εκπομπή «Ιδεοδρόμιο», η Ειρήνη Γιανναρά και η Ιωάννα Νιαώτη, έχουν επιμεληθεί ένα σπονδυλωτό αφιέρωμα:
1) «Πολυτεχνείο 45 χρόνια»
Μικρό αφιέρωμα στην επέτειο του Πολυτεχνείου.
α) Ηχητικά ντοκουμέντα από το Αρχείο της ΕΡΤ.
β) Τηλεφωνική συνέντευξη με Τέλη Σαρρηκώστα - Φωτορεπόρτερ.
2) «Μετά το Πολυτεχνείο...»
«Λεξικό λογοκρισίας στην Ελλάδα». Καχεκτική δημοκρατία, δικτατορία, μεταπολίτευση Συνέντευξη με τους επιμελητές της συλλογικής έκδοσης Πηνελόπη Πετσίνη και Δημήτρη Χριστόπουλο.
Στις 12 το μεσημέρι στην εκπομπή «Αφύλακτη Διάβαση», ο Θωμάς Σίδερης έχει επιμεληθεί ένα ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ για το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα την περίοδο 1972-1973, την κατάσταση στα πανεπιστήμια της χώρας στις απαρχές της δεκαετίας του 1970 και την κοινωνική προέλευση των φοιτητών, την κατάληψη της Νομικής και η πολιτική συγκυρία πριν από το Πολυτεχνείο, τις φοιτητικές κινητοποιήσεις στις υπόλοιπες πόλεις της χώρας κ.ά. Στον ραδιοθάλαμο του Πρώτου Προγράμματος δύο εικοσάχρονοι της γενιάς του Πολυτεχνείου ο Ολύμπιος Δαφέρμος και ο Σάμης Γαβριηλίδης.
Στις 14:00 στη «Ραδιοεφημερίδα» του Πρώτου Προγράμματος, όλες οι τελευταίες εξελίξεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό και ζωντανές συνδέσεις από το χώρο του Πολυτεχνείου και από όλες τις μεγάλες πόλεις, όπου θα υπάρχουν εκδηλώσεις για την επέτειο του Πολυτεχνείου.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Το Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2018, 45 χρόνια μετά την εξέγερση στο Πολυτεχνείο, το Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας τιμά την επέτειο με μια σειρά εκπομπών μέσα από το Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Αναλυτικότερα:
17:00: «Τραγούδια που τραγουδήθηκαν στις πύλες του Πολυτεχνείου» - Εκπομπή του Γιώργου Παπαδάκη. Μεταδόθηκε για πρώτη φορά στις 17 Νοεμβρίου 1981.
19:00: Ο Μίκης Θεοδωράκης προλογίζει και ερμηνεύει τραγούδια του σε εκδήλωση για την 20η επέτειο του Πολυτεχνείου, στις 16 Νοεμβρίου 1993.
19:30: «Πολυτεχνείο» - Αφιέρωμα με αποσπάσματα από το βιβλίο της Κωστούλας Μητρόπουλου «Το χρονικό των τριών ημερών» που διαβάζει ο Χρήστος Τσάγκας. Συμμετέχει η Έλενα Ναθαναήλ. Τη μουσική για τα τραγούδια του Χρονικού έγραψε ο Ανακρέων Παπαγεωργίου. Επιμέλεια εκπομπής: Νίκος Παπαθανασίου. Μεταδόθηκε για πρώτη φορά το 1977.
22:00: Εκπομπή της Λιλάντας Λυκιαρδοπούλου για το Πολυτεχνείο από τη σειρά της «Σήμερα οκτώ». Μεταδόθηκε για πρώτη φορά στις 17 Νοεμβρίου 1986.
22:30: Συναυλία που πραγματοποιήθηκε στο «Παλλάς» στις 16 Νοεμβρίου 1996 με το έργο «Μνήμη ατίθαση-Στον Νοέμβρη του Πολυτεχνείου» του Γιάννη Μαρκόπουλου με την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ υπό τη διεύθυνση του συνθέτη και τη Χορωδία της ΕΡΤ υπό τη διεύθυνση του Αντώνη Κοντογεωργίου. Ερμηνεύει ο Μάριος Φραγκούλης. Στη συνέχεια, από την ίδια συναυλία, η Νένα Βενετσάνου, ο Νίκος Ζιώγαλας, ο Βασίλης Λέκκας και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου ερμηνεύουν τραγούδια σε μουσική Χρήστου Λεοντή, Γιάννη Μαρκόπουλου, Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Λοΐζου, Διονύση Σαββόπουλου. Επιμέλεια αναμεταδόσεων: Σιδερής Πρίντεζης.