Η σύγχρονη εποχή έχει δημιουργήσει κατακλυσμιαίες αλλαγές στη μετάδοση της γνώσης και της πληροφορίας, αλλά και στην επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Έτσι αυτό που κάποτε προσέφερε ο Τύπος, οι εφημερίδες, η έντυπη επικοινωνία, σήμερα το προσφέρουν τα ηλεκτρονικά μέσα στιγμιαία. Και κάτι πολύ ευρύτερο: Μπορεί πια ο κάθε ένας να γίνει και πομπός
απόψεων, γνώσεων, πληροφορίας, προνόμιο που κάποτε το είχαν λίγοι, οι αρθρογράφοι των εφημερίδων και των εντύπων.
Το δημιουργικό αυτό χάος που προσφέρει η αλματώδης ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας δείχνει να μην έχει τέλος και να οδηγεί στον θάνατο την παραδοσιακή μορφή του Τύπου και της έντυπης επικοινωνίας. Γιατί να πάρεις εφημερίδα όταν τα πάντα σου είναι προσβάσιμα ηλεκτρονικά πριν καν ο αρθρογράφος αρχίζει να γράφει, πολύ δε περισσότερο όταν θα φτάσει η εφημερίδα στα περίπτερα;
Έτσι παρατηρούμε ραγδαία πτώση της κυκλοφορίας των εφημερίδων σε όλον τον κόσμο, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους, που είναι οι πρωταθλητές της χρήσης των νέων ηλεκτρονικών μέσων.
Ωστόσο δεν μπορούμε να φανταστούμε τον θάνατο του Τύπου. Η παραδοσιακή δομή μιας εφημερίδας αποτελεί μια επιλογή θεμάτων και απόψεων που δίνει μια δυνατότητα διεξόδου στο χάος που επικρατεί στα ηλεκτρονικά μέσα, με χιλιάδες θέματα και απόψεις να βομβαρδίζουν τον δύστυχο δέκτη και χρήστη καθημερινά. Ο τρόπος δε παρουσίασής τους δίνει τη δυνατότητα να ξεφυλλίσει κανείς τα θέματα και να σταματήσει το μάτι του σε κάτι που τον ενδιαφέρει πολύ καλύτερα από την ηλεκτρονική ροή στον υπολογιστή ή στο κινητό.
Η επιλογή αυτή άρθρων και απόψεων, αλλά και ο γενικότερος τρόπος παρουσίασης των γεγονότων της επικαιρότητας στο έντυπο είναι φυσικά οργανωμένη από την αρχισυνταξία ή από την ιδιοκτησία του εντύπου. Με τον τρόπο αυτόν είναι -ας μας επιτραπεί η κακόηχη λέξη- «ιδεολογοποιημένη», είναι δηλαδή έτσι επιλεγμένη ώστε να απηχεί μία συγκροτημένη άποψη για το πώς λειτουργεί (ή πρέπει να λειτουργεί) ο κόσμος γύρω μας.
Και σε μία εποχή πολλαπλότητας, χάους και σύγχυσης, όπως όλο και περισσότερο γίνεται ο κόσμος μας, ο κάθε άνθρωπος χρειάζεται τέτοιον οδηγό. Οδηγό επιβίωσης και κατεύθυνσης. Και αυτό ακριβώς μπορεί να προσφέρει ο Τύπος στη νέα ηλεκτρονική εποχή μας, καθώς δεν μπορεί να συναγωνιστεί τα ηλεκτρονικά μέσα στην ενημέρωση και στην τρέχουσα επικαιρότητα.
Φυσικά θα πρέπει όλοι να αλλάξουν. Και ο Τύπος. Άλλωστε αλλάζει. Δεν διανοείται σήμερα καμία εφημερίδα να μην έχει και ηλεκτρονική έκδοση. Μάλιστα εκείνες οι εφημερίδες στο εξωτερικό που μπορούν να συγκρατούν την αξιοπιστία τους, μέσα από την εγκυρότητα των απόψεων των αρθρογράφων τους και την πρωτότυπη ερευνητική δημοσιογραφία των ρεπόρτερ τους, μπορούν και χρεώνουν συνδρομή σε όσους επιθυμούν να έχουν γρήγορη και έγκαιρη πρόσβαση. Εφημερίδες τέτοιες βλέπουν τη συνδρομητική τους βάση να μεγαλώνει και τα έσοδα να αυξάνονται.
Στην Ελλάδα έχουμε φυσικά κάτι άλλο. Καθώς η χώρα μας έχει μόνο έναν τρόπο κοινωνικής και οικονομικής ανόδου, τη χρησιμοποίηση του κράτους ως λάφυρου, περισσότερο από «ιδεολογική επιλογή» άρθρων και απόψεων έχουμε τη χρήση των εφημερίδων ως εργαλείων πολιτικών επιδιώξεων κομμάτων και προσώπων, με μικρή αξιοπιστία και εμβέλεια. Ωστόσο και εδώ, στη χώρα μας, βλέπουμε τις εφημερίδες να επιζούν χάρη σε «σπόνσορες» επιχειρηματίες, πράγμα που σημαίνει ότι έστω και αυτές οι προσπάθειες έχουν κοινό και επιβραβεύονται.
Ακόμα και με ελάχιστα φύλλα.
* Ο Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης είναι επιχειρηματίας, CEO της Δέλτα Χημική Α.Ε., αντιπρόεδρος της Λέσχης Επιχειρηματικότητας - To άρθρο του είναι από την Αυγή