Γράφει ο Χρήστος Ξανθάκης
Έχω βρεθεί στην Τουρκία σε συνθήκες πανικού. Είχα πάει πριν από κάτι χρόνια να δω τον φίλο μου τον Πάνο που ήταν τότε ανταποκριτής στην Κωνσταντινούπολη του συγκροτήματος Ανδρουλιδάκη (αλησμόνητος!) κι έβλεπα ουρές..
στις τράπεζες και στα ανταλλακτήρια συναλλάγματος. «Τι είναι αυτοί, ρε Πάνο;», ρώτησα τον κολλητό. «Δημόσιοι υπάλληλοι είναι», μου απάντησε, «μόλις πήραν τα μισθά και πάνε να τα’ αλλάξουν σε δολλάρια!» Απόρησα εγώ και τον ξαναρώτησα:
«Και γιατί τα’ αλλάζουν σε δολλάρια ρε φίλε;»Αλήθεια ήταν και ο πανικός έμοιαζε σχεδόν χειροπιαστός. Καμία σχέση με τα δικά μας εδώ στα capital controls και τις χαζομαρίτσες στα ATM. Εκεί έπεφτε τρόμος και βούρδουλας και τα μαγαζιά αλλάζανε τιμές δυο φορές τη μέρα. Όσο για τα καταστήματα με είδη πολυτελείας, πουλάγανε μόνο σε ξένο νόμισμα, τις λίρες δεν τις καταδέχονταν καν. Αν σ’ αφήνανε δηλαδή να μπεις μέσα, γιατί είχαν εφαρμόσει και σύστημα «πόρτας» όπως τα κλαμπ. Κι όποια φάτσα την έκοβαν κάπως μυστήρια, δεν την αφήνανε να περάσει…
«Γιατί ως το μεσημέρι θα έχουν χάσει τη μισή τους αξία», είπε και μου έκλεισε το μάτι.
Δεν έφτασε σε αυτά τα σημεία η σημερινή Τουρκία του Ερντογάν, αλλά στο τσακ ήταν. Κι επειδή ελέγχει απόλυτα την ενημέρωση ο σουλτάνος, λίγες εικόνες είδαμε από ανταλλακτήρια συναλλάγματος και πολλές από τύπους μερακλήδες και αρειμάνιους που σπάζανε αϊφόνια και βάζανε φωτιά σε δολλάρια. Για να κοζάρει ο πασάς στον οντά του εκεί στη βαθιά Ανατολία και να αγαλλιάζει η ψυχούλα του. Και να γυρίζει στη γυναίκα και να της λέει:
«Είδες, στο ‘χα πει ότι ο Αλλάχ είναι μαζί μας»!Κι από κοντά δηλώσεις αυτού του αξιοθρήνητου γαμπρού Μπεράτ Αλμπαϊράκ, που παριστάνει τον Υπουργο Οικονομικών της Τουρκίας. Δηλώσεις παρδαλές και παρτσακλές, του τύπου:
«Η Τουρκία θα εφαρμόσει περαιτέρω δημοσιονομικούς περιορισμούς και θα επικεντρωθεί στην αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η ευελιξία στην αγορά εργασίας αποτελούν επίσης προτεραιότητα».Κάτσε μισό λεπτό, έχει κι άλλο:
«Η Τουρκία δεν σχεδιάζει να προσφύγει στη στήριξη του ΔΝΤ και θα επιτύχει τον δημοσιονομικό στόχο της μέσω της μείωσης των δαπανών. Θα επικεντρωθεί επίσης στην προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων. Δεν θα συμβιβαστεί στο θέμα της δημοσιονομικής πειθαρχίας και πως η μείωση του πληθωρισμού αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα».Να τ’ ακούει όλα αυτά ο Βαρουφάκης, να τις διαβάζει όλες αυτές τις μαγικές συνταγές και να σκίζεται στο γέλιο. Και να θυμάται τα δικά του, όταν παρουσίαζε σχέδια επί σχεδίων για την σωτηρία της ελληνικής οικονομίας, σχέδια αναμφιβόλως πιο σαφή και πιο λογικά από την παραμύθα του Αλμπαϊράκ, και σπεύδανε όλοι οι Ευρωπαίοι να τον φάνε γιατί φόραγε πρόστυχο μπουφάν και τον γουστάρανε τα κορίτσια…
Ναι, ο Γιάνης μας δεν τα έλεγε χειρότερα από τον γαμπρό του σουλτάνου. Τον έναν ωστόσο τον στηρίζουν εδώ και ολίγα εικοσιτετράωρα οι αγορές και τον άλλον πέσανε να τον φάνε. Άλλη μια απόδειξη ότι οι αγορές είναι μια αστεία ιστορία και ότι όλα είναι θέμα πολιτικής βούλησης. Συν ότι βρισκόμαστε στο μέσον ενός παγκοσμίου πολέμου, όπου τον πρώτο ρόλο δεν παίζουν τα βόλια αλλά τα οικονομικά μεγέθη. Δεν θέλει πολύ να βρεθείς στον πάτο από εκεί που κυβερνούσες τα κύματα κι ο Ταγίπ το έμαθε με τον δύσκολο τρόπο. Παλιοζωή, ας έπαιρνε τηλέφωνο τον Βαρουφάκη να του διηγηθεί τις εμπειρίες του απ’ το Eurogroup και να του παίξει εκείνες τις κασέτες με τα ηχογραφημένα στιγμιότυπα. Με μια καλή μουσική υπόκρουση, θα προέκυπτε ένας πρώτης τάξεως αμανές!
- το κείμενο του Χρήστου Ξανθάκη είναι από το newpost