Σάββατο 7 Ιουλίου 2018

Ο θρυλικός «εφημεριδάς», ο υπολογιστής και η ...τουαλέτα

Οσο τα ΜΜΕ «πουλάνε τζάμπα» θα έχουν κακοπληρωμένους ή απλήρωτους δημοσιογράφους 

(...) Δεν χρειάζονται πίνακες και διαγράμματα για να δείξει την κρίση την οποία διέρχονται τα παραδοσιακά και νέα ΜΜΕ. Είναι φανερή σε όλους, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου. Οι κυκλοφορίες των εφημερίδων και οι τηλεθεάσεις βυθίζονται και κανένα από τα νέα μοντέλα ενημέρωσης δεν έχει καταφέρει να ανακόψει την οικονομική πτώση αλλά και την πτώση της αξιοπιστίας τους. Κι ας..
ισχύει το οτι ποτέ στην ιστορία τόσοι πολλοί άνθρωποι δεν κατανάλωναν τόσες πολλές ειδήσεις και πληροφορίες με τόσους πολλούς τρόπους.
Σε αντίθεση με τη μουσική βιομηχανία, οι άνθρωποι των ΜΜΕ όχι απλώς δεν αποδέχθηκαν τις αλλαγές αλλά αντιτάχθηκαν και συνεχίζουν να αντιτάσσονται στην Ψηφιακή Επανάσταση, ειδικά οι άνθρωποι των εφημερίδων και της τηλεόρασης. Θυμάμαι ακόμη έναν θρυλικό διευθυντή μεγάλης εφημερίδας, μακαρίτη τώρα, να λέει ότι η ενημέρωση δεν πρόκειται ποτέ να περάσει στο διαδίκτυο διότι «δεν μπορείς να διαβάσεις από τον υπολογιστή στην …τουαλέτα».
Όμως ακόμη και αυτοί που έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την τεχνολογία στήνοντας ενημερωτικούς ιστότοπους δεν μπορούν να βρουν τρόπους χρηματοδότησης και κερδοφορίας.  Στην ουσία ρίχνουν παλιό κρασί σε νέα βαρέλια χωρίς να αλλάξουν τη συνταγή και κυρίως, το προσφέρουν τζάμπα…
Τα μαθήματα επιβίωσης και επιτυχίας που μας παραδίδει ο χώρος της μουσικής θα ήταν πολύ χρήσιμα για τους ανθρώπους της Ενημέρωσης – εκδότες και δημοσιογράφους- εάν τα μελετούσαν με προσοχή και τα προσάρμοζαν στη  δική τους πραγματικότητα και μάλιστα αρχίζοντας από το τέλος:
1. Οι άνθρωποι των  ΜΜΕ πρέπει να πιστέψουν στο προϊόν τους και ότι αυτό πρέπει να πληρώνεται με τον ίδιο τρόπο που πρέπει να πληρώνονται τα βιβλία, οι κινηματογραφικές ταινίες, οι θεατρικές παραστάσεις, οι συναυλίες, η ακρόαση ενός τραγουδιού. Οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να απαγορεύσουν την δωρεάν διανομή του έργου τους μέχρι οι εκδότες να κατανοήσουν ότι αυτό υπονομεύει τον ίδιο το επιχειρηματικό τους μοντέλο, όποιο και να είναι αυτό. Οσο τα ΜΜΕ «πουλάνε τζάμπα» θα έχουν κακοπληρωμένους ή απλήρωτους δημοσιογράφους.
2. Το δεύτερο που θα πρέπει να κάνουν εκδότες και δημοσιογράφοι (όπως ακριβώς έκαναν οι δισκογραφικές εταιρείες και οι καλλιτέχνες) είναι ένας ανελέητος πόλεμος στην πειρατεία, δηλαδή στο copy-paste. Αν αυτός ο πόλεμος δεν κερδηθεί, ΟΛΑ είναι χαμένα.
3. Το τρίτο είναι το να χωρίσουν τα προϊόντα ενημέρωσης σε διαφορετικές κατηγορίες: σύντομη και φθηνή ενημέρωση σε κείμενο μόνο (text only), εμπλουτισμένη και προσωποποιημένη ενημέρωση, ενημέρωση υψηλής ποιότητας, με τις ανάλογες τιμές.
4. Να σκεφτούν τοπικά ως προς το περιεχόμενο της ενημέρωσης! Όχι όμως με τη στενή έννοια της επαρχίας, της πόλης, της γειτονιάς. Όχι γεωγραφικά αλλά με βάση τους τόπους που υπάρχουν και δρουν κοινότητες που έχουν ανάγκη να ενημερωθούν και να επικοινωνήσουν.
5. Να επιστρέψουν στο κέντρο. Και αυτό με τη διπλή σημασία του όρου: τα ΜΜΕ θα πρέπει να τοποθετηθούν και πάλι στο κέντρο του πολιτικού χώρου (ακόμη κι αν αυτός δεν εκφράζεται από κόμμα ή παράταξη) με την έννοια του να δείχνουν, στο βαθμό που γίνεται, και τις δύο όψεις του νομίσματος. Κι αυτό ακόμη κι αν, ως κεντρική γραμμή, εκφράζουν την Αριστερά ή τη Δεξιά. Οι πολίτες θέλουν και πρέπει να μαθαίνουν και τον αντίλογο. Αλλά να επιστρέψουν στο κέντρο ΚΑΙ των πόλεων, με ανοιχτά και διάφανα γραφεία και επαφή με την κίνηση της πόλης.
6. Ως συνέχεια του παραπάνω, οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να μάθουν να είναι Live, να εκτίθενται δηλαδή σε πραγματικό κοινό, όπως κάνουν οι καλλιτέχνες. Κάτι που ήδη έχει ξεκινήσει να γίνεται έξω.
7. Παράλληλα με τα παραπάνω, θα πρέπει να μειωθεί ο χρόνος σε γραφεία και αίθουσες σύνταξης οι οποίες πριμοδοτούν το ξεπερασμένο μοντέλο «εγώ γράφω, εσύ διαβάζεις» και να βγουν έξω στην κοινωνία, στους δρόμους, στα στέκια, εκεί που συμβαίνουν πράγματα. Τα γραφεία μπορούν να γίνουν «μπουθ» ολιγόωρης εργασίας και συσκέψεων και η αίθουσα σύνταξης να είναι ανοιχτή και προσβάσιμη από παντού (ακόμη και από την …τουαλέτα).
8. Τα ΜΜΕ, όπως και οι επιχειρήσεις και οι συντελεστές της μουσικής βιομηχανίας θα πρέπει να τολμήσουν νέου τύπου συνεργασίες (άρα και συμμαχίες) τόσο μεταξύ τους όσο και με τους μεγάλους παίκτες των νέων τεχνολογιών. Κυρίως συνεργασίες για τη διανομή, πώληση αλλά και προστασία του περιεχομένου τους.
9. Η σύγχρονη δημοσιογραφία για να μπορεί να ελέγχει την εξουσία με αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα θα πρέπει να ελέγχεται κι αυτή με τη σειρά της από τους πολίτες. Ο ίδιος ο χώρος των ΜΜΕ θα πρέπει να δημιουργήσει Παρατηρητήρια αξιοπιστίας και διαφάνειας αλλά και θεσμούς επιβράβευσης, εκπαίδευσης, υποτροφιών κτλ.
10. Τέλος τα ΜΜΕ θα πρέπει να τολμήσουν αυτό που «έπαθε» η μουσική βιομηχανία τα πρώτα χρόνια της Ψηφιακής Επανάστασης: την αντιστροφή της ιεραρχικής πυραμίδας, με τους δημοσιογράφους (και τους πολίτες) να έχουν τον πρώτο λόγο έναντι των διαφημιστών, των πολιτικών αλλά και των εκδοτών. Ταυτόχρονα θα πρέπει να ενισχυθούν να συνεργατικά/συνεταιριστικά σχήματα αλλά και οι ομάδες κοπερατίβες δημοσιογράφων.
Τα ΜΜΕ έχουν πολλά να διδαχθούν από τα μαθήματα επιβίωσης της Μουσικής βιομηχανίας αλλά και του βιβλίου και του κινηματογράφου. Τα προβλήματα κρύβουν πάντοτε μέσα τους τη λύση. Και τις ευκαιρίες. Αρκεί κάποιος να ασχοληθεί σοβαρά!

- από εκτενές κείμενο του στο anemosnaftilos με τον τίτλο «10 Μαθήματα από το πως Μουσική Βιομηχανία επιβίωσε της Ψηφιακής Επανάστασης για τα ΜΜΕ και όχι μόνο» (ολόκληρο ΕΔΩ)
ο