Πρώτα πληροφορήθηκα την επίθεση σε σχολείο στη Φλόριντα από ειδοποίηση στο ρολόι μου. Αν και είχα κλείσει τις ειδοποιήσεις εδώ και μήνες, οι έκτακτες ειδήσεις κατόρθωσαν να περάσουν τη ρύθμιση. Για τις επόμενες 24 ώρες όμως, μετά την ειδοποίηση, δεν έμαθα τίποτα για την επίθεση. Ηταν πολλά αυτά που είχα την τύχη να χάσω. Για παράδειγμα, δεν είδα τους λανθασμένους ισχυρισμούς ότι ο δολοφόνος ήταν αριστερός, αναρχικός, μέλος του Ισλαμικού Κράτους και ίσως μέλος μιας ευρύτερης ομάδας. Εχασα το..
ρεπορτάζ του Φοξ που τον συνέδεε με συριακές οργανώσεις της αντιπολίτευσης ακόμη και πριν δημοσιοποιηθεί το όνομά του. Επίσης, δεν είδα τον ισχυρισμό που φιλοξένησαν πολλά ΜΜΕ και υιοθέτησε ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς και άλλοι αριστεροί στο Twitter ότι το μακελειό ήταν η 18η επίθεση σε σχολείο φέτος, που ήταν ψευδής. Αντιθέτως, την επόμενη μέρα της επίθεσης, ένας φιλικός άνθρωπος που δεν είχα συναντήσει στο παρελθόν πέταξε τρεις εφημερίδες στο κατώφλι μου. Εκείνο το πρωί, πέρασα 40 λεπτά να σκαλίζω τη φρίκη της επίθεσης και ένα εκατομμύριο άλλα πράγματα που είχαν να μου αφηγηθούν οι εφημερίδες. Οχι μόνον πέρασα λιγότερο χρόνο γύρω από αυτήν την υπόθεση από ό,τι αν την παρακολουθούσα online όσο εξελισσόταν, αλλά ταυτόχρονα ήμουν και καλύτερα ενημερωμένος. Επειδή απέφυγα τα αθώα λάθη και τις πιο κακόβουλες προσπάθειες παραπλάνησης, που ακολούθησαν τις πρώτες ώρες μετά την επίθεση.
Αυτή είναι η ζωή μου επί σχεδόν δύο μήνες. Τον Ιανουάριο μετά τη χρονιά με τις σοβαρότερες ειδήσεις στην πρόσφατη ιστορία, αποφάσισα να ταξιδέψω πίσω στον χρόνο. Εσβησα τις ειδοποιήσεις μου, βγήκα από το Twitter και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γράφτηκα συνδρομητής σε τρεις έντυπες εφημερίδες (τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», την «Ουόλ Στριτ Τζέρναλ» και την τοπική εφημερίδα «Σαν Φρανσίσκο Κρόνικλ»), καθώς και ένα περιοδικό, τον «Εκόνομιστ».
Η εμπειρία μού άλλαξε τη ζωή. Πλέον είμαι λιγότερο αγχωμένος και εθισμένος στις ειδήσεις, καλύτερα ενημερωμένος. Ντρέπομαι να πω πόσο ελεύθερο χρόνο έχω. Σε δύο μήνες κατάφερα να διαβάσω πέντε έξι βιβλία, ξεκίνησα μαθήματα κεραμικής και έγινα καλύτερος σύζυγος και πατέρας.
Κατάφερα να φιλτράρω τα διδάγματα σε τρεις απλές συμβουλές: Μάθε τα νέα. Οχι πολύ γρήγορα. Απόφυγε τα σόσιαλ μίντια.
1. Μάθε τα νέα. Στα σόσιαλ μίντια, κάθε είδηση είναι διαμεσολαβημένη. Οι άνθρωποι δεν ποστάρουν τα ρεπορτάζ. Ποστάρουν την άποψή τους για τα γεγονότα, τσιτάροντας συχνά κάποια σημεία του ρεπορτάζ που υπογραμμίζουν τη δική τους γνώμη. Ετσι οι αναγνώστες δεν χρειάζεται να εμβαθύνουν στο ρεπορτάζ για να διαμορφώσουν τη δική τους γνώμη. Δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με τις ποικίλες αποχρώσεις απόψεων. Και η ανάγνωση μιας εφημερίδας είναι συχνά μοναχική εμπειρία. Συχνά ένιωθα πως βρίσκομαι στο σκοτάδι αγνοώντας τι πιστεύουν οι online ορδές για τις ειδήσεις. Παρ’ όλα αυτά, η προτεραιότητα που δίνεται στο σχόλιο έναντι των ειδήσεων στο Διαδίκτυο και τα σόσιαλ μίντια είναι άκρως επικίνδυνη και μας καθιστά ευάλωτους στην παραπληροφόρηση.
2. Οχι τόσο γρήγορα. Η αληθινή ζωή είναι αργή. Οι επαγγελματίες χρειάζονται χρόνο για να καταλάβουν τι συνέβη και να το τοποθετήσουν σε ένα πλαίσιο. Η τεχνολογία είναι γρήγορη. Τα σμαρτφόουν και τα σόσιαλ μίντια μας προσφέρουν γεγονότα σχετικά με τις ειδήσεις με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από όση μπορούμε να διαχειριστούμε, με αποτέλεσμα να παρεισφρέουν υποθέσεις και πλημμελής ενημέρωση.
3. Απόφυγε τα σόσιαλ μίντια. Αυτός είναι ο σημαντικότερος κανόνας. Αφότου άρχισα να διαβάζω εφημερίδες για κάποιες εβδομάδες, συνειδητοποίησα πως δεν είναι οι εφημερίδες τόσο σπουδαίες, απλώς τα σόσιαλ μίντια είναι πολύ κακά. Δεν χρειάζεται να διαβάζει κανείς μια έντυπη εφημερίδα για να αποκτήσει καλύτερη σχέση με την ενημέρωση. Αλλά, για το όνομα του Θεού, πρέπει να σταματήσει να αντλεί τις ειδήσεις από το Twitter και το Facebook. Μακροπρόθεσμα όλοι μας θα κερδίσουμε.
* το άρθρο του Farhad Manjoo δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή στις 13/3/2018
