Aποτύπωση σοφίας στο εξωτερικό μέρος του κρανίου
Γράφει ο Κώστας Γιαννακίδης*
Στον στρατό οι παλιοί έλεγαν ότι το κράνος και το τζόκεϊ προκαλούν τριχόπτωση, συνεπώς αν θέλεις να κρατήσεις τα μαλλιά σου πρέπει να κυκλοφορείς ασκεπής. Εν ανάγκη, ας φας και μερικές μέρες φυλακή ή καμιά κράτηση. Τι είναι μία έξοδος μπροστά στην αίσθηση που σου δίνουν τα δάχτυλα μέσα σε μία πλούσια κώμη; Σωστό. Την έχω ακόμα αυτή την αίσθηση, απλώς το κεφάλι δεν είναι δικό μου. Στις μέρες μου η θητεία ήταν 21 μήνες. Με σημερινά κριτήρια ακούγεται σαν ποινή φυλάκισης. Εγώ, μετά από οικογενειακή απώλεια ή θεϊκή τρολιά, υπηρέτησα ως προστάτης, δηλαδή μόλις ένα χρόνο. Ήταν ένας χρόνος κατά τον οποίο είχα πολλά μέσα.. στο κεφάλι μου, αλλά τίποτα επάνω του. Το κράνος έδειχνε σαν δοχείο νυχτός δίπλα στο κρεβάτι ή στη σκοπιά μου. Το δε τζόκεϊ χρησιμοποιείτο μόνο σε έκτακτες και άκρως επείγουσες περιπτώσεις. Και τότε έβγαινε στραβοχυμένο από την τσέπη. Λες και φορούσα στο κεφάλι κάλτσα με εθνόσημο.
Δυστυχώς τα μαλλιά συνέχισαν να πέφτουν, σαν φύλλα ημερολογίου που τα παίρνει ο αέρας, μαζί με τις μέρες επάνω τους. Όμως, του κερατά, δεν ήμουν ούτε 25 ετών. Μπορούσα να σώσω το μαλλί και, κυρίως, τη σχέση μου με τον καθρέφτη. Ο μισός μισθός από την εφημερίδα πήγαινε σε χημικά κατά της τριχόπτωσης. Μιλάμε τώρα για πολλά χημικά. Έμπαινα στη θάλασσα το καλοκαίρι, έβλεπα κανένα φουσκωτό να έρχεται από μακριά και φοβόμουν πως είναι η Greenpeace. Τίποτα. Τσάμπα τα λεφτά. Πήγαν άδικα οι θαλάσσιοι οργανισμοί που κολύμπησαν κοντά μου.
Σκέφτηκα τη μεταμόσχευση. Την απέρριψα ως λύση. Είναι τουλάχιστον περίεργο: οι μεταμοσχεύσεις οργάνων έχουν συνήθως λειτουργική επιτυχία, ενώ οι μεταμοσχεύσεις μαλλιών είναι ένας σίγουρος δρόμος για τη γελοιότητα. Το «Πριν» μου φαινόταν μοιραίο, αλλά αξιοπρεπές. Το «Μετά» με τρόμαζε. Και τότε κατάλαβα ότι αρχίζω και συνηθίζω την ιδέα. Όλοι κάποτε πεθαίνουμε. Και εγώ θα αποκτήσω φαλάκρα.
Δυστυχώς τα μαλλιά συνέχισαν να πέφτουν, σαν φύλλα ημερολογίου που τα παίρνει ο αέρας, μαζί με τις μέρες επάνω τους. Όμως, του κερατά, δεν ήμουν ούτε 25 ετών. Μπορούσα να σώσω το μαλλί και, κυρίως, τη σχέση μου με τον καθρέφτη. Ο μισός μισθός από την εφημερίδα πήγαινε σε χημικά κατά της τριχόπτωσης. Μιλάμε τώρα για πολλά χημικά. Έμπαινα στη θάλασσα το καλοκαίρι, έβλεπα κανένα φουσκωτό να έρχεται από μακριά και φοβόμουν πως είναι η Greenpeace. Τίποτα. Τσάμπα τα λεφτά. Πήγαν άδικα οι θαλάσσιοι οργανισμοί που κολύμπησαν κοντά μου.
Σκέφτηκα τη μεταμόσχευση. Την απέρριψα ως λύση. Είναι τουλάχιστον περίεργο: οι μεταμοσχεύσεις οργάνων έχουν συνήθως λειτουργική επιτυχία, ενώ οι μεταμοσχεύσεις μαλλιών είναι ένας σίγουρος δρόμος για τη γελοιότητα. Το «Πριν» μου φαινόταν μοιραίο, αλλά αξιοπρεπές. Το «Μετά» με τρόμαζε. Και τότε κατάλαβα ότι αρχίζω και συνηθίζω την ιδέα. Όλοι κάποτε πεθαίνουμε. Και εγώ θα αποκτήσω φαλάκρα.
Πρέπει να ήταν επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου. Ναι, τότε ήταν η τελευταία φορά που χρησιμοποίησα χτένα. Για να είμαι ειλικρινής έχω ξεχάσει και πώς την πιάνεις. Υπάρχουν ακόμα τσατσάρες; Και τις βάζουν οι άνδρες στην εσωτερική τσέπη του σακακιού ή είναι μία εικόνα που με στοιχειώνει από τα παιδικά μου χρόνια; Εντάξει, δεν χάθηκε και ο κόσμος. Ένα αξεσουάρ λιγότερο. Κερδίζω χρόνο. Δεν ξοδεύω περιττά δευτερόλεπτα μπροστά στον καθρέφτη. Άλλωστε από ένα σημείο και μετά καλό είναι να αποφεύγεις τον καθρέφτη. Και επειδή εκείνος δεν θα πάρει ποτέ την πρωτοβουλία, καλό είναι να πάρεις εσύ την απόφαση.
Δεν ζηλεύω τους φίλους με μαλλιά. Εκείνοι άσπρισαν, εγώ κουρεύομαι στα τέσσερα χιλιοστά. Οι τρίχες που μου απέμειναν δεν προλαβαίνουν να ασπρίσουν. Δείχνω, βέβαια, σαν το κρανίο που κρατάει ο Άμλετ για να αναρωτηθεί αν αξίζει να ζεις. Το ξεπερνώ. Ευτυχώς οι παλιές φωτογραφίες είναι σε κουτιά.
Συχνά απορώ για ποιο λόγο δεν γράφονται ποιήματα ή τραγούδια για φαλακρούς. Κανένας δεν στέκεται μπροστά σε αυτήν την ιδιόρρυθμη εκδοχή κοινωνικού ρατσισμού. Τα πρότυπα της ομορφιάς έχουν τρίχες στο κεφάλι και πουθενά αλλού. Εμείς δεν έχουμε τρίχες στο κεφάλι, αλλά είμαστε γεμάτοι στο υπόλοιπο σώμα. Δεν ξέρω αν υπάρχει καραφλό μοντέλο. Και αν υπάρχει, θα είναι γυναίκα με εκκεντρικό look. Ξεφύλλισε όσα περιοδικά θέλεις. Γυαλίζουν μόνο οι σελίδες. Κανένα ανδρικό κεφάλι. Κοίτα τις τεράστιες διαφημίσεις στους δρόμους. Φαλακρό θα δεις μόνο στις εκλογές – παρεμπιπτόντως, στις μέρες μας δεν υπάρχει φαλακρός πολιτικός αρχηγός. Απαξιώνουμε κάτι και το χαρακτηρίζουμε «τρίχες». Ωστόσο για μία μεγάλη σειρά κοινωνικών προτύπων, οι τρίχες αποτελούν προϋπόθεση της επιτυχίας. Ποια θα ήταν η εξέλιξη του Σάκη Ρουβά αν ήταν φαλάκρας; Πρέπει να είσαι καραφλός για να φέρεις τον εαυτό σου αντιμέτωπο με τόσο βαθείς στοχασμούς. Και όχι, ακόμα και χωρίς μαλλιά, τα μυαλά σου δεν θα πάρουν αέρα. Η φαλάκρα είναι αποτύπωση σοφίας στο εξωτερικό μέρος του κρανίου. Είναι ένα καλό μάθημα περί φθοράς. Απλώς στις δύσκολες στιγμές δυσφορίας ή πανικού, εσύ, ο πνιγμένος, δεν έχεις μαλλιά να πιαστείς.
Δεν ζηλεύω τους φίλους με μαλλιά. Εκείνοι άσπρισαν, εγώ κουρεύομαι στα τέσσερα χιλιοστά. Οι τρίχες που μου απέμειναν δεν προλαβαίνουν να ασπρίσουν. Δείχνω, βέβαια, σαν το κρανίο που κρατάει ο Άμλετ για να αναρωτηθεί αν αξίζει να ζεις. Το ξεπερνώ. Ευτυχώς οι παλιές φωτογραφίες είναι σε κουτιά.
Συχνά απορώ για ποιο λόγο δεν γράφονται ποιήματα ή τραγούδια για φαλακρούς. Κανένας δεν στέκεται μπροστά σε αυτήν την ιδιόρρυθμη εκδοχή κοινωνικού ρατσισμού. Τα πρότυπα της ομορφιάς έχουν τρίχες στο κεφάλι και πουθενά αλλού. Εμείς δεν έχουμε τρίχες στο κεφάλι, αλλά είμαστε γεμάτοι στο υπόλοιπο σώμα. Δεν ξέρω αν υπάρχει καραφλό μοντέλο. Και αν υπάρχει, θα είναι γυναίκα με εκκεντρικό look. Ξεφύλλισε όσα περιοδικά θέλεις. Γυαλίζουν μόνο οι σελίδες. Κανένα ανδρικό κεφάλι. Κοίτα τις τεράστιες διαφημίσεις στους δρόμους. Φαλακρό θα δεις μόνο στις εκλογές – παρεμπιπτόντως, στις μέρες μας δεν υπάρχει φαλακρός πολιτικός αρχηγός. Απαξιώνουμε κάτι και το χαρακτηρίζουμε «τρίχες». Ωστόσο για μία μεγάλη σειρά κοινωνικών προτύπων, οι τρίχες αποτελούν προϋπόθεση της επιτυχίας. Ποια θα ήταν η εξέλιξη του Σάκη Ρουβά αν ήταν φαλάκρας; Πρέπει να είσαι καραφλός για να φέρεις τον εαυτό σου αντιμέτωπο με τόσο βαθείς στοχασμούς. Και όχι, ακόμα και χωρίς μαλλιά, τα μυαλά σου δεν θα πάρουν αέρα. Η φαλάκρα είναι αποτύπωση σοφίας στο εξωτερικό μέρος του κρανίου. Είναι ένα καλό μάθημα περί φθοράς. Απλώς στις δύσκολες στιγμές δυσφορίας ή πανικού, εσύ, ο πνιγμένος, δεν έχεις μαλλιά να πιαστείς.
* το κείμενο του Κ. Γιαννακίδη είναι από το athensvoice