Νιόνιος

Γράφει ο Δημήτρης Ν. Μανιάτης*
 
Οι μεγάλοι δημιουργοί παράγουν αντιθέσεις. Λογικό. Επίσης οι δημιουργοί ως ευαίσθητοι δέκτες και πομποί τις αναπαράγουν ή και επιδρούν σε αυτές. Η μεγάλη συναυλία του Σκάι στο Καλλιμάρμαρο δεν δομήθηκε πάνω σε μια αντίθεση. Δεν ήταν μια φορτισμένη πολιτικά συναυλία. Και αν δεν ήταν σε αυτήν ο Διονύσης Σαββόπουλος, πιθανώς δεν θα άνοιγε ένας τόσο σφοδρός διάλογος. Οπως είπαμε, όμως, οι μεγάλοι δημιουργοί παράγουν αντιθέσεις. Μοιραία και ο Σαββόπουλος. Ετσι έγινε και τώρα. Και παρότι για τρεις και ώρες ο μέγας τραγουδοποιός πρωταγωνίστησε στο ζεστό και κατάμεστο από κόσμο Καλλιμάρμαρο, δεν πολιτικολόγησε και δεν αναφέρθηκε ευθέως στη συγκυρία.

Κι όμως. Μεγάλο μέρος των συμμετεχόντων στα του δημόσιου λόγου θύμωσε μαζί του,.. τον είδε εναγκαλισμένο με ένα συστημικό κανάλι, τον ερμήνευσε ως τον χρήσιμο καλλιτέχνη ενός υποκριτικού φιλανθρωπισμού (σ.σ. οι πολίτες κατέθεσαν παραπάνω από είκοσι τόνους τρόφιμα στη συναυλία για ευπαθείς ομάδες).

Αντιφατικός και με αγωνία να μην καταγράφεται ποτέ ως λοξή περίπτωση, αλλά ως ο εθνικός αφηγητής και εγγυητής μιας κανονικότητας που δεν πρέπει να διαρραγεί, μπορείς να έχεις πολλές ενστάσεις για την πολιτική του στάση. Τώρα όμως συντελέστηκε και μια αδικία. Πολλοί επιχείρησαν να ακυρώσουν το μεγάλο έργο του. Πολύ περισσότερο, άλλοι πάλι, ήταν αυτοί που προσεταιρίστηκαν τα τραγούδια του μόνο ως λοξές χαρτογραφήσεις του ελληνικού εξαιρετισμού και εστίασαν μόνο στον σαρκασμό του (τον ίδιο που στρεβλά συχνά οδηγεί σε μαστίγωμα της βαλκανικής μας παθογένειας). Οι πρώτοι κόντεψαν να μας πουν ότι ο Σαββόπουλος ήταν αυτός που συνομολόγησε τα Μνημόνια της χώρας. Οι δεύτεροι παραλίγο να τον ανακηρύξουν γκουρού και τιμωρό του «εθνολαϊκισμού» με ολίγη από Μένουμε Ευρώπη. Κόντεψαν να πουν πως τα τραγούδια του είναι το σάουντρακ τού Μαζί τα Φάγαμε.

Και οι δύο τον αδικούν. Τα τραγούδια του Νιόνιου είναι σαρκαστικά και ζεστά. Είναι πια σχεδόν δημώδη, ενσωματωμένα στη ροή της νεότερης ζωής. Είναι όπως όλοι μας. Και για αυτό καθολικά. Και μπορεί διάφοροι του φιλευρωπαϊκού τόξου να αποθεώνουν σήμερα τους «Κωλλοέλληνες». Ο ίδιος άνθρωπος όμως έχει γράψει και τον στίχο «Η δική εξελισσόταν μέσα μα η δικαιοσύνη ήταν απέξω» στο «Μακρύ Ζεϊμπέκικο για τον Νίκο». Κανείς δημιουργός μετά το '70 δεν αφομοίωσε τόσο αριστουργηματικά την παράδοση των Ελλήνων. Το φολκ του Ντίλαν και τον Εγγονόπουλο. Το ρεμπέτικο και τους μεγάλους μας ποιητές. Η τέχνη, η πιο λαμπρή σπουδή της μεταποίησης, δεν είναι ποτέ το ένα ή το άλλο. Ο Νιόνιος ανήκει σε όλους.

*το κείμενο του Δ. Ν. Μανιάτη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ (15/7/2017)