Παρασκευή 21 Απριλίου 2017

Η μέρα που ξημέρωσε με Νύχτα (για την Ελλάδα και τον Τύπο)

Γράφει ο Διονύσης Βραϊμάκης*

Σαν σήμερα πριν από πενήντα χρόνια, στις 21 Απρίλη του ΄67, η ημέρα ξημέρωσε στην Ελλάδα με μια βασανιστική επταετή Νύχτα. Πολιτικοί συνελήφθησαν, αγωνιστές βασανίστηκαν, βιβλία απαγορεύτηκαν, μουσικές σίγησαν και –για να πάμε στα καθ’ ημάς–  ο Τύπος ευνουχίστηκε, τουλάχιστον εκείνος που δέχτηκε να συνεχίσει την πορεία του κάτω από το μαστίγιο της λογοκρισίας. Βέβαια, υπήρξαν εφημερίδες και έντυπα που είπαν το μεγάλο «Όχι» και επέλεξαν να βυθιστούν στη σιωπή. Ανάμεσά τους η «Καθημερινή» και η «Μεσημβρινή» τής (συντηρητικής!) Ελένης Βλάχου που αντέδρασε ακαριαία.
Έβαλε τέλος στη διαδρομή των δυο εφημερίδων και κατέστρεψε τα χιλιάδες αντίτυπα..
των «Εικόνων» που ήταν έτοιμα για διανομή. Το τεύχος Νο 600 του επιτυχημένου εβδομαδιαίου περιοδικού επρόκειτο να κυκλοφορήσει την Παρασκευή, 21η Απριλίου, αλλά η Ελένη Βλάχου προτίμησε να το στείλει για πολτοποίηση.
Μαζί με την «Καθημερινή» και τη «Μεσημβρινή», έκλεισαν η «Αυγή» και η «Δημοκρατική Αλλαγή» (η απογευματινή εφημερίδα της Αριστεράς) και η παλιά, δημοκρατική, «Ελευθερία». Λίγο αργότερα ανέστειλε την έκδοσή της η «παπανδρεϊκή» λαϊκίζουσα «Αθηναϊκή» του Γιάννη Παπαπαγεωργίου (ήταν ταυτόχρονα εκδότης του δημοφιλούς λαϊκού «Θησαυρού») και πολύ μετά το παλιό ιστορικό «Έθνος» της οδού Κολοκοτρώνη. Το τελευταίο συνεθλίβη από τα πρόστιμα και από το στρατοδικείο στο οποίο οδηγήθηκαν το 1970 οι εκδότες του, μαζί με τον Γιάννη Καψή, επιτελικό στέλεχος της εφημερίδας.
Όσες εκδόσεις συνέχισαν ήταν θλιβερά αντίγραφα η μια της άλλης. Ίδια πρώτα θέματα, ίδια υπαγορευμένη προπαγάνδα, ίδιας κατεύθυνσης αρθρογραφία, ίδια γλώσσα. Ήταν ένα ιστορικά πρώιμο εξευτελιστικό copy paste που μείωνε ηθικά έγκυρους τίτλους όπως τα «Νέα», το «Βήμα», το «Έθνος» (πριν από το κλείσιμό του), η «Βραδυνή» (που αργότερα έγινε η σκληρότερη πολέμιος της δικτατορίας), η «Απογευματινή», η «Ακρόπολις».
Η ελληνική δημοσιογραφία στέναζε εκείνα τα χρόνια στην οδό Ζαλοκώστα, εκεί όπου στεγαζόταν το υπουργείο Τύπου και μαζί του ο εσμός των λογοκριτών. Στρατιωτικοί και δημοσιογράφοι, υπάλληλοι του υπουργείου,  έλεγχαν τα άρθρα, τις ειδήσεις, τις φωτογραφίες, τις λεζάντες, ακόμα και τα μονόστηλα, που ολημερίς και ολονηχτίς τούς έστελναν οι εφημερίδες για να τα πάρουν πίσω εγκεκριμένα, σφραγισμένα, υπογεγραμμένα και, αν χρειαζόταν, με τις σημειώσεις και τις διαγραφές ή τις τροποποιήσεις.
Από τις πρώτες ημέρες του καθεστώτος, ο δικτάτορας ξεκαθάρισε τι ακριβώς ήθελε από τον Τύπο και τους εκπροσώπους του: «Ως χειρουργοί είμεθα υποχρεωμένοι να εξουδετερώσομεν τους τιναγμούς και τους κραδασμούς που κάμνετε» είπε σε συνέντευξη Τύπου και το ξέκοψε στους δημοσιογράφους: «Έχετε υποχρέωσιν να δεχθείτε την σοβαρότητα της εγχειρήσεως και να μας βοηθήσετε».
Πολλά χρόνια μετά από εκείνες τις εφιαλτικές ημέρες, ο ελληνικός Τύπος μοιάζει, ακόμα, χειρουργημένος. Όχι από το νυστέρι του «χειρουργού
» που χαρακτήρισε την επταετία «εποχή πνευματικού φωτός», αλλά από συμφέροντα, διαπλοκές, λαϊκισμούς και εξαρτήσεις.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Ένας ακόμα της παλιάς φρουράς της «Αθλητικής Ηχούς», συνταξιδιώτης μου στις καλές ημέρες της εφημερίδας, ο Λάζαρος Πατσουράκος, έφυγε από τη ζωή. Να είναι αναπαυμένη η ψυχή του.

*Το άρθρο του Διονύση Βραϊμάκη δημοσιεύεται στη Live Sport της Παρασκευής
- πηγή: harddog-sport