Από τον παιδιόθεν φίλο και σύντροφο μιας ζωής, Γιώργο Βότση, λάβαμε την ακόλουθη επιστολή που τη δημοσιεύουμε αυτούσια για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας δίνει.
ΥΓ. Αδερφέ μου Γιώργο,
Σε ευχαριστώ για τις πληροφορίες που μας δίνεις. Κάποιες από αυτές αγνοούσα. Χούντα γαρ τότε, δεν τα λέγαμε και όλα. Αν και μια ζωή διαφωνούσαμε (αλλά σύνορα η αγάπη δεν γνωρίζει), ας προσθέσω μία ακόμη παρατήρηση. Η πρώτη σου παράγραφος ήταν περιττή. Αλλά δεν μπορούσα να γίνω λογοκριτής. Χαίρομαι που ξανάρχισες να δημοσιεύεις. Να περιμένουμε και άλλα;
-ακολουθεί η χειρόγραφη επιστολή-..
"Περικλή μου,
Το επετειακό άρθρο σου (15-4-17) με τίτλο «Η αντίσταση των λίγων» με βρίσκει σύμφωνο σε γενικές γραμμές, αφού καταπολεμά τη σκόπιμη, εν πολλοίς, μυθοπλασία για την αντίσταση στη στρατιωτική δικτατορία.
Αναγκάζομαι ωστόσο να επισημάνω κάποιες ανακρίβειες, ακριβώς γιατί τις υιοθετεί ένας αγωνιστής διεθνούς κύρους (με τους συνταρακτικούς «Ανθρωποφύλακες» και τη συγκλονιστική μαρτυρία σου στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα βασανιστήρια της χούντας) που επιδεινώνουν, άθελά σου, τη σύγχυση.
Γράφεις:
... Η ομάδα μας κατέληξε στο “Πατριωτικό Μέτωπο” από παραπλάνηση. Δεν θέλαμε να έχουμε σχέση με το ΚΚΕ ούτε με την ΕΣΣΔ. Και όταν στο 3ο Δελτίο του “Πατριωτικού Μετώπου”, αν θυμάμαι καλά, υπήρχε σαφής διευκρίνιση πως το κίνημά μας ήταν ανεξάρτητο, αυτό δεν ανταποκρινόταν στην αλήθεια. Ηταν η αυθόρμητη παρέμβαση δύο συντακτών του δελτίου (Γ. Βότσης, Αρ. Μανωλάκος) που δημιούργησε πολλά προβλήματα...
Τα γεγονότα, συνοπτικά, άλλα λένε:
1. Το «Πατριωτικό Μέτωπο», η πρώτη αντιστασιακή οργάνωση, έχει ημερομηνία και τόπο γέννησης καθώς και γεννήτορες (Μίκης Θεοδωράκης, Χρ. Μίσσιος, Αρ. Μανωλάκος, Θ. Μπανούσης και Γ. Βότσης). Η ιδρυτική σύσκεψη, στην οποία δεν κατάφεραν να έλθουν δύο-τρεις ακόμη, έγινε στις 30 Απριλίου, ημέρα του Πάσχα, στην Κυψέλη, στο φοιτητικό διαμέρισμα του αλησμόνητου Π. Δελημήτσου, μετέπειτα υπουργού της Ν.Δ., που ουδέποτε (αν και φυλακίστηκε) αξιοποίησε πολιτικάντικα τις αντιστασιακές δάφνες του.
2. Στην ολοήμερη συνεδρίαση κυριάρχησε η απαξιωτική κριτική μας στα κόμματα και ιδιαίτερα στην ηγεσία της παραδοσιακής Αριστεράς. Κοινή η θέληση το κίνημά μας να είναι αυτόνομο και ευρύ πολιτικά, με στρατηγικό στόχο να συμβάλει και μεταδικτατορικά στις πολιτικές εξελίξεις. Γι’ αυτό και με επιμονή του Μίκη ο τίτλος της οργάνωσης θα ήταν σκέτα «Πατριωτικό Μέτωπο» (οι προσθήκες «αντιδικτατορικό», «αντιστασιακό» ή «απελευθερωτικό» έγιναν σκόπιμα από τους σφετεριστές του).
3. Την επομένη (Πρωτομαγιά) συνεργάσθηκα ολοήμερα με τον Μίκη στο σπίτι του Ανδρέα Δάνου, όπου τον είχε μεταφέρει ο Γ. Κουπαρούσος, «ψυχή» του κινήματος αργότερα, αξιοπρεπής και με χιούμορ αστός, άσχετος με την Αριστερά. Με τον Μίκη βαφτίσαμε την εφημερίδα μας «Νέα Ελλάδα» κι εγώ ανέλαβα τη σύνταξη, την εκτύπωσή της σε πολύγραφο, απαρεγκλίτως ανά 15θήμερο, σε 3.000 φύλλα και τη διανομή της - μέγα το βάρος...
4. Αφ’ ότου ενέσκηψε στα τέλη Μαΐου η περισωθείσα ηγετική τριανδρία της ΕΔΑ (Δρακόπουλος, Μπριλλάκης και Φιλίνης) και «καπέλωσε» το κίνημά μας, σφιχταγκαλιάζοντας με πάθος τον Μίκη, ο Φιλίνης, αυτόκλητος «καθοδηγητής», ο Αρ. Μανωλάκος κι εγώ ξενυχτούσαμε κάθε Τρίτη προγραμματίζοντας επιτελικά τη «Νέα Ελλάδα».
5. Νιώθοντας ασφυξία από την ετσιθελική κομματική κηδεμονία, που απροπροσανατόλισε το κίνημά μας, ο Μίκης φρόντισε να συναντηθούμε στις 17/8/67. Ολη τη νύχτα σχεδιάζαμε τη χειραφέτηση του «Πατριωτικού Μετώπου» με αποτίναξη της κομματικής κηδεμονίας. Προς τούτο προγραμματίσαμε νέα σύσκεψη των ιδρυτών του και πέντε-έξι ακόμη στελεχών, για τις 24 Αυγούστου. Η προεργασία πήγαινε μια χαρά, αλλά η σύσκεψη, που θα έγραφε Ιστορία, ματαιώθηκε: Τρεις μέρες πριν συνέλαβαν (και) τον Μίκη.
6. Στο φύλλο 11 της «Νέας Ελλάδας» δημοσιεύθηκε απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου του «Πατριωτικού Μετώπου» που έκανε πάταγο στους αντιστασιακούς μέσα κι έξω από την Ελλάδα αφού επέκρινε τη Σοβιετική Ενωση για τις συνεχώς βελτιούμενες σχέσεις της με τη χούντα - ανόσια απρέπεια (!) χωρίς προηγούμενο για την ελληνική Αριστερά. Την απόφαση συντάξαμε ο Αριστείδης κι εγώ, χρησιμοποιώντας και σημειώσεις του Μίκη και του Φιλίνη.
Αυτά, αδελφέ μου. Ισως είναι χρήσιμα στον ζητούμενο «έγκυρο ιστοριογράφο» σου - αν τον βρεις.
Με αγάπη
Γ.Β."