Πού πήγαν τα συνθήματά μας; Η γενιά μας μεγάλωσε με αυτά. Είτε ήταν τα δικά μας, είτε των «άλλων». Είτε τα παίρναμε σοβαρά, είτε όχι. Είτε τα ενστερνίστηκαν πολλοί, είτε μειοψηφίες. Θυμάμαι κάποια αριστερίστικη ομάδα, στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης με το σύνθημα «ΦΡΑΠ-ΜΙΡ-ΦΕΝΤΑΓΙΝ-ΤΟΥΠΑΜΑΡΟΣ-ΒΙΕΤΚΟΓΚ» να οριοθετεί την «επαναστατική» της κατεύθυνση. Σήμερα ακούγονται κινέζικα, αλλά και τότε έτσι ακούγονταν. Στο πρώτο Πανσπουδαστικό συνέδριο το 1975 στην Πάντειο, κάποιοι στον εξώστη σιγοτραγούδαγαν το μουσικό σήμα του ραδιοσταθμού των Τιράνων, οπαδοί του «μοντέλου» Εμβέρ Χότζα (!!).
Ήταν και οι πρώτες πορείες για το Πολυτεχνείο με τα αντιδικτατορικά συνθήματα. Λαοθάλασσα,..
σαν συλλογική συγνώμη από τους πολλούς που ήταν απόντες εκεί και τότε, τον Νοέμβρη του ‘73.
«Ένας είναι ο εχθρός ο ιμπεριαλισμός», φιλοσοβιετικής έμπνευσης αλλά μας άρεσε γιατί βγαίναμε από τη δικτατορία και ήταν διάχυτη η δυσαρέσκεια για τον ρόλο των ΗΠΑ. Όπως και το ανάλογης έμπνευσης: «Ελλάδα Κύπρος Παλαιστίνη Αμερικάνος δεν θα μείνει», με μια λεπτομέρεια άνευ σημασίας: στην Κύπρο και την Παλαιστίνη δεν υπήρχαν Αμερικάνοι.
Αργότερα διαπληκτιζόμασταν αν «ο αγώνας τώρα δικαιώνεται», όπως θεωρούσαμε εμείς, ή «συνεχίζεται» όπως έλεγαν οι άλλοι. Πολύ μετά ακούστηκαν, τα ακραία ανιστόρητα, «1-2-3 πολλά Πολυτεχνεία» και «Η χούντα δεν τελείωσε το ’73». Το εν λόγω μάλιστα παρέβλεπε ότι η χούντα τελείωσε το ’74.
Αλλά εμείς είχαμε τα καλύτερα: «Μαζί σου Αντρέα για μια Ελλάδα νέα». «Μαζί θα προχωρήσουμε» απαντούσε ο αείμνηστος. «ΠΑΣΟΚ κίνημα λαού», «Εδώ και τώρα αλλαγή», «Τα αδούλωτα νιάτα και τα περήφανα γηρατειά» και βέβαια το κορυφαίο: «Το ραντεβού με την ιστορία». Ακόμα και το ΚΚΕ για αλλαγή μίλαγε τότε: «ΚΚΕ αλλαγή δεύτερη κατανομή», ήταν το σύνθημά του στις εκλογές του 1981.
Δέσποζε και το «έξω οι βάσεις του θανάτου», που αργότερα ξεχάστηκε γιατί όπως είναι γνωστό τις βάσεις τις «ξωπετάξαμε».
Μετά ήρθε το αμυντικό: «το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ ενωμένο δυνατό», που ακούστηκε πρώτη φορά το 1989, το γνωστό «βρώμικο», τότε που ο ενιαίος Συνασπισμός με Φλωράκη-Κύρκο συνέπραξε κυβερνητικά με τον κ. Μητσοτάκη (πατέρα). Περίσσεψαν αργότερα οι αυτοκριτικές.
Υπάρχουν βέβαια πάντα οι παλαιοημερολογίτες που ακόμα θέλουν να φύγουμε από το ΝΑΤΟ και καλούν εδώ και χρόνια το λαό σε «αντίσταση και πάλη», ουδόλως πτοούμενοι από την έλλειψη ανταπόκρισης. Δεν ξανακούστηκε όμως το «όλα τα κιλά όλα τα λεφτά» που αποτέλεσε την πολιτική πλατφόρμα των κινητοποιήσεων που έκοψαν, τότε, την Ελλάδα στα δύο για περισσότερο από μήνα.
Δεν έχω πρόθεση να σοβαρέψω τη συζήτηση. Αν τα συνθήματα εκφράζουν την εποχή, αν θέτουν σωστά ή λάθος αιτήματα, αν απλουστεύουν υπερβολικά, αν δημιουργούν σύγχυση και πολλά άλλα.
Το παρόν δεν έχει, άλλωστε, τέτοια φιλοδοξία. Είναι μια μάλλον νοσταλγική και βιαστική ματιά, ένα φθινοπωρινό βράδυ του 2016…
- από το lionnews