Δεν γνωρίζω αν πράγματι η βασίλισσα Ελισσάβετ αναζητεί τρεις καλούς λόγους για να μείνει η Βρετανία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως ανέφερε η “Τέλεγκραφ” χωρίς (περιέργως;) να διαψευστεί, αλλά είμαι βέβαιος ότι δεν είναι και πολύ... παραγωγικό οι παράγοντες της ΕΕ να προσφέρουν μόνο τσάι και συμπάθεια.
Γιατί ανεξαρτήτως του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, το ζήτημα που έχει ήδη τεθεί και δεν κλείνει ακόμη κι αν υπερψηφιστεί το Bremain, είναι οι σχέσεις του υπερεθνικού οργανισμού της ΕΕ με τα επιμέρους εθνικά κράτη, το ισοζύγιο στο δούναι και λαβείν μεταξύ των διαφόρων κρατών και κυρίως μεταξύ των ισχυρότερων πόλων του συστήματος και τελικά ποιος έχει το πάνω χέρι, ακόμη κι αν όλοι τους έχουν προσυμφωνήσει ότι το λογαριασμό θα τον πληρώσουν τα συνήθη υποζύγια, οι απλοί πολίτες κάθε χώρας.
Δεν είναι εύκολο, όσο κι αν κάποιοι κάνουν ότι δεν το βλέπουν επειδή ο συστημισμός τους.. τούς υποχρεώνει να κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους, να αποδέχεται λ.χ. ο Κάμερον την γερμανική Ευρώπη, ή, πολύ περισσότερο, να βάζει πλάτη στη προώθηση της γερμανοποίησης της ΕΕ. Ούτε είναι λογικό να κυκλοφοράει α λα μπρατσέτα με τον Ολάντ, για παράδειγμα, επειδή ταυτίζονται οι απόψεις τους για τις “εργασιακές αλλαγές”, τα συνδικάτα και τις απεργίες.
Με αυτά τα δεδομένα, οι απόψεις τύπου Γιούνκερ, “Μαζί είμαστε πιο δυνατοί”, έχουν πολύ μικρή πολιτική σημασία και ακούγονται καλά μόνο στις εξέδρες των... ποδοσφαιρικών γηπέδων, αλλά και εκεί έχουν πολύ μικρή απήχηση, καθώς οι ποδοσφαιρόφιλοι καταλαβαίνουν εύκολα ποιος ήρθε στο ματς για να δει μπάλα και ποιος δίνει το “παρών' για να κάνει δημόσιες σχέσεις.
Αντίθετα, η προσπάθεια του Σόιμπλε να εμφανιστεί ότι ακούει τους απλούς ανθρώπους και νοιάζεται για τις αγωνίες και τις απόψεις τους, είναι πιο πολιτική, καθώς προσπαθεί να λειάνει τις αντιθέσεις, αποκαλύπτοντας, βέβαια, ότι αυτή καθαυτή η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για το Brexit είναι αρκετή για να τρικλίζει ο ευρωγερμανικός γίγαντας με τα πήλινα πόδια.
Γιατί ο κόσμος το 'χε τούμπανο κι αυτοί κρυφό καμάρι, αυτό που αναγκάστηκε να παραδεχτεί δημοσίως ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας: “Η Βρετανία είναι μια σημαντική αγορά για τη γερμανική οικονομία και ενδεχόμενη βρετανική έξοδος θα προκαλούσε σημαντική ζημιά”.
Και επειδή αυτές οι ζημιές κοστίζουν ακριβά και στους στυλοβάτες της γερμανικής οικονομίας, από την Bosh και την Siemens μέχρι την BMW, και στο σύστημα, αλλά και στις πολιτικές καριέρες των αρχιτεκτόνων της συγκεκριμένης Ευρώπης ο πολύς Βόλφγκανγκ είπε να το πάρει και αλλιώς.
Ανεξαρτήτως δημοψηφίσματος λοιπόν ο χερ Σόιμπλε διαπιστώνει ότι “Δεν θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε όπως κάναμε μέχρι τώρα, αλλιώς οι άνθρωποι θα πουν 'δεν κατάλαβαν'”, κλείνοντας προφανώς το μάτι στους συστημικούς παράγοντες της Βρετανίας ότι θα υπάρξει αναδιανομή της πίτας και ανακατανομή ρόλων.
Γιατί αν πράγματι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών είχε στο μυαλό του τους “ανθρώπους” τότε θα είχε καταλάβει και μερικά πραγματάκια από τις διαδηλώσεις και τις απεργίες διαρκείας στη Γαλλία ή θα είχε κάνει κάποια αντίστοιχη δήλωση πέρυσι το καλοκαίρι, όταν στο επίκεντρο των συζητήσεων σε όλη την Ευρώπη ήταν το ελληνικό δημοψήφισμα.
Η γερμανική παραλλαγή πάντως του “Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε” που πρωτοείπε ο... Γιώργος Παπανδρέου, έχει τη σημασία της: Γιατί δείχνει πόσο επίπλαστη είναι η πολυσυζητημένη ευρωπαϊκή ενοποίηση και πόσο απλές ασκήσεις επί χάρτου είναι οι διακηρύξεις των ηγητόρων της.
*Ο Βαγγέλης Δεληπέτρος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας
/ Το κείμενο είναι από το news247