Γράφει ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης
Στις 19 Μαΐου του 1994, η υπερηχητική Μπαρτσελόνα του Γιόχαν Κρόιφ αντιμετώπιζε τη γερασμένη Μίλαν για τον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας. Η προσδοκία μας ότι θα είμαστε μάρτυρες μιας ολοκληρωτικής νίκης του επιθετικού ποδοσφαίρου της Μπάρτσα απέναντι στην αρτηριοσκληρωτική και αντιπαθή Μίλαν,όχι απλά δεν επιβεβαιώθηκε αλλά έγινε θρύψαλα. Το παιχνίδι αποτέλεσε έναν μονόλογο της Μίλαν και ένα προσωπικό σόου του Ντέγιαν Σαβίσεβιτς και έληξε με το εντελώς εξευτελιστικό 4-0 εναντίον των Καταλανών.
Παρά τη μεγάλη μου απογοήτευση (ήμουν ακόμα τότε οπαδός του φαντασιακού της Μπάρτσα), θυμάμαι ακόμα πολύ έντονα μια σκηνή την επόμενη ημέρα, στην τηλεόραση. Η αποστολή της Μπαρτσελόνα έφθανε στο αεροδρόμιο Ελ Πρατ με σκυμμένα κεφάλια, όπου τους περίμεναν..
εξοργισμένοι οι Καταλανοί δημοσιογράφοι, οι οποίοι στην υπερβολή ξεπερνούν και τους δικούς μας. Παρά την αστυνομική παρουσία, έπεσαν με μανία όλοι πάνω στην αποστολή, τείνοντας τα ματσούκια τους προς τους παίκτες και ένας, ο πιο θαρραλέος από όλους, κατόρθωσε να πιάσει τον προπονητή Κρόιφ από το πέτο του σακακιού, να τον ακινητοποιήσει μπροστά στο μικρόφωνο και να του κάνει τη μεγαλοφυή ερώτηση: «Κύριε Κρόιφ γιατί χάσαμε 4-0;».
Ο Κρόιφ τότε κοντοστάθηκε, κοίταξε τον δημοσιογράφο με όλη την περιφρόνηση του κόσμου, και συνδυάζοντας την απάντησή του με κινήσεις, σα να προσπαθεί να εξηγήσει παραστατικά κάτι στον μεγαλύτερο βλάκα του κόσμου, είπε: «Γιατί αυτοί έβαλαν τέσσερα γκολ κι εμείς κανένα».
Γεννημένος το 1976, αυτή ήταν η πρώτη επαφή μου με αυτό που άκουγα ως τότε «η αρχοντιά του Κρόιφ». Αργότερα είχα την ευκαιρία να τη δω ποδοσφαιρικά σε μικρά βίντεο στο YouTube και βέβαια να μάθω και για διάφορες πολιτικές δράσεις του (το 1971 ζήτησε να φορέσει μαύρο περιβραχιόνιο στον τελικό του Γουέμπλει Αγιαξ - Παναθηναϊκός για τα θύματα της χούντας, το 1974 βάφτισε το γιο του Ζορντί, δηλαδή με το όνομα του πολιούχου της Καταλονίας, ενάντια στη σχετική απαγόρευση του Φράνκο, το 1978 δε συμμετείχε στο μουντιάλ της Αργεντινής του Βιντέλα -αν και αργότερα είπε ότι το έκανε για προσωπικούς λόγους κ.ά.)
Φανατικός καπνιστής από τότε που έπαιζε ποδόσφαιρο και μέχρι το τέλος, ο Γιόχαν Κρόιφ πέθανε σήμερα από καρκίνο του πνεύμονα, στα 68 του. Δεν έχω καθαρή εικόνα για το αν ήταν ή όχι ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής πριν το Ζιντάν ή αν άλλαξε για πάντα το ποδόσφαιρο, όπως λένε.
Ξέρω ότι μαζί με τον Ζιντάν, τον Ερίκ Καντονά, τον Τζορτζ Μπεστ και μερικούς ακόμα, αποτελούν ένα ξεχωριστό κλαμπ ποδοσφαιριστών που είναι στην πραγματικότητα λογοτεχνικοί ήρωες υπαρξιστικού μυθιστορήματος, που καταλήγουν να αναλάβουν την ευθύνη με έναν τρόπο εντελώς μοναδικό και διαφορετικό από αυτόν που αναμένουν οι άλλοι.
Για χάρη τους, συνεχίζουμε να «χρωστάμε στο ποδόσφαιρο ότι γνωρίζουμε από ηθική και από ομαδική δουλειά», όπως έλεγε και ο Αλμπέρ Καμύ, αυτός ο ταλαντούχος τερματοφύλακας από το Αλγέρι.
