Όπως και να το δει κανείς, όσοι θητεύουν στην Αριστερά έχουν τον τελευταίο καιρό ένα πρόβλημα στάσης. Κι όσο παλιότεροι τόσο χειρότερα. Τόσα χρόνια μαθημένοι στην αντιπολίτευση, στην πολεμική, στην κριτική, στη διαμαρτυρία, βρέθηκαν ξαφνικά στη συμπολίτευση. Να υποστηρίζουν την κυβέρνηση. Να στηρίζουν τον πρωθυπουργό. Να επιχειρηματολογούν όχι κατά, αλλά υπέρ. Λογικό είναι να τραμπαλίζονται, μιας και το νέο έδαφος στο οποίο πατούν είναι άγνωστο. Ανώμαλο. Και με πολλές λακκούβες.
Ο Μπρεχτ το έχει λύσει όταν πρόκειται περί ανθρώπων. Τι κάνετε όταν αγαπάτε έναν άνθρωπο; ρώτησαν τον κύριο Κόυνερ. Του φτιάχνω ένα σκίτσο, είπε, και φροντίζω να του μοιάζει. Ποιο; Το σκίτσο; Όχι, ο άνθρωπος, απάντησε ο κύριος Κόυνερ. Ωραία. Τι κάνεις όμως όταν αγαπάς μια.. κυβέρνηση; Κάνεις ένα σκίτσο και φροντίζεις να του μοιάζει -η κυβέρνηση- θα πείτε. Εντάξει. Αλλά τι γίνεται αν δεν του μοιάζει; Ή αν φοβάσαι ότι δεν θα του μοιάσει; Ή αν του μοιάζει στο τούτο του, αλλά όχι στο όλο του;
Εδώ σε θέλω αριστερέ κάβουρα να περπατάς στα κυβερνητικά κάρβουνα. Μπορείς να αλλάζεις κάθε τόσο το σκίτσο για να μοιάζει στην κυβέρνηση. Αυτό είναι εύκολο κι απλό, ιδιαίτερα για όσους έχουν θητεύσει επιτυχώς στην παλιά απολογητική του σοσιαλισμού. Το δύσκολο είναι να εφαρμόσεις τη συμβουλή της αγάπης, επί της κυβέρνησης. Να φροντίζεις, να παλεύεις, να προσπαθείς να μοιάσει η κυβέρνηση στο σκίτσο. Να ανταποκρίνεται δηλαδή στις προσδοκίες σου και στις προσδοκίες εκατομμυρίων άλλων.
Γι' αυτό, αν και απαραίτητες, δεν αρκούν οι καλές προθέσεις. Η φροντίδα να μοιάσει η κυβέρνηση στο σκίτσο μεταφράζεται πρώτα-πρώτα σε συμμετοχή. Πες μου τι έκανες εσύ για την κυβέρνησή σου. Εγώ τη στηρίζω και είμαι παρών στις μάχες της, λέει ο ένας. Εγώ κάνω κριτική στα στραβά της, λέει ο άλλος. Αν αυτές οι αριστερές φυλές -της κριτικής και της μαχητικής στήριξης- είναι ενωμένες, καλώς. Αν όχι, ανάγκη πάσα να ενωθούν. Διότι η κριτική από τον καναπέ είναι σπατάλη λόγων. Και το μουγκό τρέξιμο είναι σπατάλη έργων.
Τι κάνουμε λοιπόν όταν αγαπάμε μια κυβέρνηση; Εφαρμόζουμε δημιουργικά τον κανόνα του Μπρεχτ. Φροντίζουμε να μοιάζει με το σκίτσο μας. Που πάει να πει: Στηρίζουμε όταν χρειάζεται και σιχτιρίζουμε όπου χρειάζεται...
Θανάσης Καρτερός (Αυγή)
Ο Μπρεχτ το έχει λύσει όταν πρόκειται περί ανθρώπων. Τι κάνετε όταν αγαπάτε έναν άνθρωπο; ρώτησαν τον κύριο Κόυνερ. Του φτιάχνω ένα σκίτσο, είπε, και φροντίζω να του μοιάζει. Ποιο; Το σκίτσο; Όχι, ο άνθρωπος, απάντησε ο κύριος Κόυνερ. Ωραία. Τι κάνεις όμως όταν αγαπάς μια.. κυβέρνηση; Κάνεις ένα σκίτσο και φροντίζεις να του μοιάζει -η κυβέρνηση- θα πείτε. Εντάξει. Αλλά τι γίνεται αν δεν του μοιάζει; Ή αν φοβάσαι ότι δεν θα του μοιάσει; Ή αν του μοιάζει στο τούτο του, αλλά όχι στο όλο του;
Εδώ σε θέλω αριστερέ κάβουρα να περπατάς στα κυβερνητικά κάρβουνα. Μπορείς να αλλάζεις κάθε τόσο το σκίτσο για να μοιάζει στην κυβέρνηση. Αυτό είναι εύκολο κι απλό, ιδιαίτερα για όσους έχουν θητεύσει επιτυχώς στην παλιά απολογητική του σοσιαλισμού. Το δύσκολο είναι να εφαρμόσεις τη συμβουλή της αγάπης, επί της κυβέρνησης. Να φροντίζεις, να παλεύεις, να προσπαθείς να μοιάσει η κυβέρνηση στο σκίτσο. Να ανταποκρίνεται δηλαδή στις προσδοκίες σου και στις προσδοκίες εκατομμυρίων άλλων.
Γι' αυτό, αν και απαραίτητες, δεν αρκούν οι καλές προθέσεις. Η φροντίδα να μοιάσει η κυβέρνηση στο σκίτσο μεταφράζεται πρώτα-πρώτα σε συμμετοχή. Πες μου τι έκανες εσύ για την κυβέρνησή σου. Εγώ τη στηρίζω και είμαι παρών στις μάχες της, λέει ο ένας. Εγώ κάνω κριτική στα στραβά της, λέει ο άλλος. Αν αυτές οι αριστερές φυλές -της κριτικής και της μαχητικής στήριξης- είναι ενωμένες, καλώς. Αν όχι, ανάγκη πάσα να ενωθούν. Διότι η κριτική από τον καναπέ είναι σπατάλη λόγων. Και το μουγκό τρέξιμο είναι σπατάλη έργων.
Τι κάνουμε λοιπόν όταν αγαπάμε μια κυβέρνηση; Εφαρμόζουμε δημιουργικά τον κανόνα του Μπρεχτ. Φροντίζουμε να μοιάζει με το σκίτσο μας. Που πάει να πει: Στηρίζουμε όταν χρειάζεται και σιχτιρίζουμε όπου χρειάζεται...
Θανάσης Καρτερός (Αυγή)