Του ΒΑΣΙΛΗ ΓΕΩΡΓΑ / Ελευθεροτυπία (28-6 2011)
Παράνομες και καταχρηστικές θεωρεί ο Συνήγορος του Καταναλωτή τις έξτρα χρεώσεις που -αυθαίρετα- έχουν αρχίσει να επιβάλλουν η μία μετά την άλλη πολλές ελληνικές τράπεζες σε πελάτες που καθυστερούν να πληρώσουν τις δόσεις των δανείων ή των πιστωτικών καρτών τους.
Τα χαράτσια των τραπεζών φτάνουν ώς και τα 120 ευρώ το μήνα ανά δανειολήπτη, ενώ είναι επιπλέον των τόκων υπερημερίας με τους οποίους νομίμως χρεώνονται οι δανειολήπτες που καθυστερούν να πληρώσουν.
Το φαινόμενο έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις και δεδομένης της σοβαρότητάς του ο Συνήγορος του Καταναλωτή Ευάγγελος Ζερβέας κάλεσε χθες την Επιτροπή Ανταγωνισμού να παρέμβει ώστε να διερευνήσει αν οι τράπεζες δρουν εναρμονισμένα, ενώ ζήτησε από την Τράπεζα της Ελλάδος να επιβάλει κυρώσεις και από την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών να παρέμβει ώστε να επιστραφούν στους καταναλωτές τα χρήματα που..τους παρακρατήθηκαν. Παράλληλα, η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή έχει ξεκινήσει έλεγχο ώστε να επιβάλει πρόστιμα.
Από την αυτεπάγγελτη έρευνα που διενήργησε ο Συνήγος του Καταναλωτή διαπιστώθηκε ότι αρκετές τράπεζες επιβαρύνουν πλέον τους δανειολήπτες ή τους κατόχους πιστωτικών καρτών, εκτός από τους νόμιμους τόκους υπερημερίας, και με μηνιαίες χρεώσεις οι οποίες εμφανίζονται ως «έξοδα καθυστέρησης».
Οι χρεώσεις αυτές επιβάλλονται είτε ως σταθερό ποσό επιβάρυνσης ανά μήνα, είτε βαίνουν αυξανόμενες σε συνάρτηση με το πόσο καθυστερεί η αποπληρωμή των δόσεων. Αφορούν δε όλα τα είδη πιστώσεων (στεγαστικό δάνειο, καταναλωτικό, επιχειρηματικό, αλληλόχρεος λογαριασμός, πιστωτική κάρτα).
Από την έρευνα προέκυψε ότι οι επιπλέον χρεώσεις επιβλήθηκαν μεταγενέστερα σε ενεργές συμβάσεις δανείων, συνιστώντας μονομερή τροποποίηση των όρων της σύμβασης.
«Αποτελεί πλέον ενιαίο κείμενο»
Είναι ενδεικτικό το περιεχόμενο επιστολής (κάντε κλικ στη φωτογραφία) που έχει στείλει ελληνική τράπεζα στους πελάτες της και με την οποία τους καλεί να περάσουν από τα υποκαταστήματά της για να «λάβουν αντίγραφο του σχετικού παραρτήματος, το οποίο αποτελεί πλέον ενιαίο κείμενο με τη Σύμβασή τους».
Στην ίδια ενημερωτική επιστολή η τράπεζα δικαιολογεί την επιπλέον χρέωση που θα επιβάλει μετά 7 ημέρες καθυστέρησης (κυμαίνεται μηνιαίως από 8 ευρώ για καταναλωτικό δάνειο μέχρι 120 ευρώ για ανοιχτό αλληλόχρεο λογαριασμό), με το επιχείρημα ότι «η αύξηση του αριθμού των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει οδηγήσει σε αύξηση του κόστους παρακολούθησης και διαχείρισης» των δανείων.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή διαπίστωσε ότι οι όροι με τους οποίους επιβάλλονται «έξοδα καθυστέρησης» σε υπερήμερους οφειλέτες, πλέον των τόκων υπερημερίας που τους καταλογίζονται, είναι καταχρηστικοί γιατί παραβιάζουν την αρχή της διαφάνειας και διαταράσσουν την ισορροπία των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων εις βάρος των καταναλωτών.
Οι σχετικές χρεώσεις που εισπράττονται από τις ελληνικές τράπεζες που ακολουθούν την ανωτέρω πρακτική επιβάλλονται καταχρηστικά κατά παράβαση του Ν. 2251/1994 περί προστασίας των καταναλωτών και των αρχών της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών. Επιπλέον θεωρεί ότι με την εν λόγω παράνομη συμπεριφορά οι τράπεζες γίνονται αδικαιολόγητα πλουσιότερες εις βάρος της περιουσίας των καταναλωτών-δανειοληπτών κατά τα αντίστοιχα ποσά εξόδων.