Της Αγγελικής ΣπανούΠρώτα έγινε η ενσωμάτωση: Ο δημοσιογράφος (όχι όλοι, ούτε οι περισσότεροι) πέρασε από τα αλώνια του ρεπορτάζ στα σαλόνια του παραγοντισμού, φίλησε το χέρι του αφεντικού για την ευκαιρία που του έδωσε και ταυτίστηκε με την εργοδοτική συνείδηση.
Μετά ήρθε η απόλαυση της εξουσίας: Ο δημοσιογράφος (και πάλι όχι όλοι) αγκαλιάστηκε με αυτόν τον οποίο ορίστηκε να ελέγχει, έγινε συνομιλητής, φίλος, σύντροφος και συνοδοιπόρος του, ενθουσιάστηκε με τις επιτυχίες του, κάλυψε τις αποτυχίες του και εντάχθηκε στην αυλή του.
Επειτα, ακολούθησε η παρακμή: Οι κυκλοφορίες άρχισαν να πέφτουν, οι πωλήσεις εξαρτήθηκαν πλήρως από τις προσφορές, η δημοσιογραφική ύλη εξελίχθηκε σε γέμισμα για τη σακούλα και η κοινωνική ευθύνη της ενημέρωσης υποκαταστάθηκε από την αγωνία της συναλλαγής με το σύστημα εξουσίας.
Τώρα έρχεται ο εξευτελισμός: Η κρίση γίνεται χρυσή ευκαιρία για τους εκδότες προκειμένου να ξαναβάλουν τον δημοσιογράφο που οι ίδιοι εκπαίδευσαν ή κατασκεύασαν στη θέση που θεωρούν ότι του αξίζει: Κρέας για την κρεατομηχανή, στρατιώτης στο βρώμικο πόλεμο, εργάτης σε μια βιομηχανία παραγωγής εργαλείων πολιτικής πίεσης και επιρροής.
Καλά δεν είναι χίλια ευρώ το μήνα; Χίλια πεντακόσια για τους μεγαλύτερους; Τι άλλο θέλεις; Θα δουλεύεις σε ένα μόνο ΜΜΕ, για πέντε μέρες την εβδομάδα αλλά δεν θα ξέρεις ακριβώς ποιες, γιατί ο εργοδότης θα αποφασίζει αν σε θέλει Τετάρτη-Κυριακή ή Δευτέρα-Παρασκευή ή Τρίτη-Σάββατο. Μονάχα οκτώ ώρες την ημέρα, αλλά δεν θα είναι.... προκαθορισμένο το ωράριο, μπορεί 9 το πρωί με 5 το απόγευμα, μπορεί και μεταμεσονύχτια βάρδια.
Οι εκδότες δρομολογούν την προλεταριοποίηση των συντακτών και απαιτούν ένα μεγάλο ευχαριστώ από όσους θα κρατήσουν στο κάτεργο γιατί κάποιοι άλλοι, οι περισσότερο άτυχοι, θα πεταχτούν στη θάλασσα.
Επειδή η ΕΣΗΕΑ δεν έκανε ποτέ αυτοκάθαρση, επειδή δεν εμπεδώθηκαν κανόνες δεοντολογίας, επειδή η ηθική διάσταση του επαγγέλματος δεν απασχόλησε τον συντεχνιακό προβληματισμό, επειδή η κοινή γνώμη έφτασε να πιστεύει πως όλοι το ίδιο είναι (διεφθαρμένοι, εξωνημένοι, παπαγάλοι, ρουφιάνοι κλπ), οι συνθήκες ωρίμασαν για να κάνουν οι εκδότες την τελική επίθεση: Για να γκρεμίσουν όχι απλώς το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια αλλά τον ίδιο τον αυτοπροσδιορισμό του δημοσιογράφου. Οχι, δεν θα ασκεί λειτούργημα και καμία σχέση δεν θα έχει η δουλειά του με πνευματική δραστηριότητα. Δεν θα κρίνεται για την ποιότητα του κειμένου, του σκίτσου, της έρευνας, της σκέψης του -αλλά για τη φυσική του κατάσταση, την ψυχική αντοχή και τη δυνατότητα να ταπεινώνεται χωρίς να επηρεάζεται η παραγωγικότητά του.
Ας σκεφτούμε μια εβδομάδα ή έναν μήνα χωρίς ραδιόφωνα, κανάλια, εφημερίδες, διαδικτυακή ενημέρωση. Πώς θα είναι η δημόσια ζωή χωρίς την μετάδοση και την ανάλυσή της; Και πώς θα διαμορφωθεί η πραγματικότητα με μια κοινωνική πλειοψηφία βυθισμένη στα ψυχαγωγικά προγράμματα της τηλεόρασης; Μπορούν οι εκδότες να τα μάθουν και να τα γράψουν μόνοι τους; Ας το δοκιμάσουμε, αφού έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει κάτι άλλο να χαθεί.
-αναδημοσίευση από το themediaproject.gr
