Της Ελένης Κωσταρέλου (Ελευθεροτυπία)
Πολιτική συμφωνία οικονομικής στήριξης της Ελλάδας με 40 δισ. ευρώ το 2010 ή ακόμα και 80 δισ. ευρώ συνολικά μέχρι το 2012 από την τρόικα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ πέτυχε η κυβέρνηση και τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με την αντίδραση των αγορών...
Το πιστόλι πλέον είναι γεμάτο και μένει να δούμε προς τα πού θα εκπυρσοκροτήσει. Αν οι αγορές θα αντιδράσουν θετικά ρίχνοντας τα spreads ή αν τελικά η Ελλάδα θα προσφύγει στον μηχανισμό, κίνηση που δεν θα συνοδεύεται από πρόσθετα μέτρα -τουλάχιστον για φέτος- καθώς κρίνονται επαρκή εκείνα του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
«Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ζητήσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού, παρ' όλο που αυτός είναι ήδη άμεσα διαθέσιμος. Στόχος είναι και πιστεύουμε ότι.... θα συνεχίσουμε να δανειζόμαστε απρόσκοπτα από τις αγορές», δήλωνε χθες, μετά τη δίωρη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Δίπλα του, ο υφυπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Γιώργος Ζαννιάς.
Η κυβέρνηση περιμένει τώρα την αποκλιμάκωση των spreads, παραμερίζοντας ακόμα και τις υποβαθμίσεις από διεθνείς οίκους (την Παρασκευή ήταν η Fitch) και ευελπιστεί πως δεν θα χρειαστεί να προσφύγει στον μηχανισμό αλλά θα συνεχίσει να δανείζεται από τις αγορές. Τις προσεχείς ώρες, ημέρες ή εβδομάδες θα δουν την αντίδραση των αγορών και αναλόγως θα αποφασίσουν αν πρέπει να προσφύγουν ή όχι. Πάντως, έχουν περιθώριο περίπου πεντέμισι εβδομάδων καθώς ο μεγάλος δανεισμός 11-12 δισ. ευρώ είναι στις 20 Μαΐου.
Το κείμενο της τεχνικής συμφωνίας οριστικοποιείται σήμερα στις Βρυξέλλες από τετραμερή τεχνική επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ελλάδα. Τη χώρα εκπροσωπεί ο πρόεδρος του ΣΟΕ Γιώργος Ζαννιάς, ο οποίος ανέλαβε εξ αρχής να φέρει εις πέρας τις συζητήσεις για την ενεργοποίηση του μηχανισμού και την οριστικοποίησή του.
Το πλαίσιο της συμφωνίας δανεισμού της Ελλάδας, οπότε και αν τον χρειαστεί, αφορά «10» κρίσιμα σημεία:
1. Η Ευρωπαϊκή Ενωση μας δανείζει φέτος με 30 δισ. ευρώ. Το ποσό συμπληρώνεται από το ΔΝΤ με 10 δισ. ευρώ, σύμφωνα με ελληνικές πηγές ή 15 δισ. ευρώ, σύμφωνα με ευρωπαϊκές.
2. Τα 40 δισ. ευρώ (ή 45 δισ., κατά τις Βρυξέλλες) αφορούν μόνο τη φετινή χρονιά. Για την επόμενη διετία 2011-2012 εκτιμάται ότι θα υπάρξει ανάλογο ποσό, ανεβάζοντάς το στα 80 δισ. ευρώ συνολικά στην τριετία.
3. Το επιτόκιο δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Ενωση θα είναι 3,7% κυμαινόμενο (euribor τριμήνου, 300 μονάδες βάσεις και έξοδα δανεισμού 0,15-0,50%) ή 5% σταθερό (1,85% swap rate, 300 μονάδες βάσεις και έξοδα 0,15-0,50%), όταν στην αγορά έχει φτάσει στο 7%. Αν η διάρκεια του δανείου ξεπεράσει την τριετία, τότε προβλέπεται ποινή 1% πλέον του εκάστοτε συμφωνημένου επιτοκίου.
4. Το επιτόκιο δανεισμού από το ΔΝΤ θα είναι χαμηλότερο του κυμαινόμενου επιτοκίου της Ε.Ε.
5. Η διάρκεια του δανείου μπορεί να είναι τρίμηνης ή τριετούς διάρκειας.
6. Η Ελλάδα μπορεί να επιλέξει να δανειστεί από την Ε.Ε. είτε με τρίμηνα σε κυμαινόμενο επιτόκιο ή επαναλαμβανόμενα τρίμηνα (συνολικά μπορεί να φτάσουν 3 χρόνια) σε κυμαινόμενα ή τριετή. Σύμφωνα με πληροφορίες, προκρίνεται το κυμαινόμενο επιτόκιο καθώς ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού χρέους είναι σε σταθερό.
7. Είναι διμερής χρηματοδότηση από τα κράτη-μέλη, αλλά υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία θα μαζέψει το συνολικό ποσό για να το εκταμιεύσει προς την Ελλάδα αν το χρειαστεί.
8. Απαιτούνται επικυρώσεις της συμφωνίας σε επίπεδο κρατών με απλή διαδικασία (όπως Ιταλία) ή κοινοβουλευτική (όπως Γαλλία και Γερμανία).
9 Το ποσό θα είναι διαθέσιμο άμεσα, αν η Ελλάδα προσφύγει στον μηχανισμό. Το ποιος θα μας δανείσει πρώτα σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο εξαρτάται από το ποιος θα κινηθεί πιο γρήγορα: η Ε.Ε. ή το ΔΝΤ.
10. Ο μηχανισμός λειτουργεί επικουρικά και η ενεργοποίησή του δεν σημαίνει πως η χώρα δεν θα καταφεύγει παράλληλα και στην αγορά. Αλλωστε, ο κ. Παπακωνσταντίνου ξεκινάει το road show στις ΗΠΑ στα μέσα του μήνα, κάτι που δεν συνιστά και συμφωνία.