Tι είναι η Φάβα Σαντορίνης; «Αποξηραμένες, αποφλοιωμένες και θρυμματισμένες κοτυληδόνες του φυτού Lathyrus clymenum L. (αρακάς), χρώματος υποκίτρινου, σχήματος πεπλατυσμένου δισκοειδούς με διάμετρο περίπου 2 mm και μέγιστη υγρασία 13%, που παράγεται στη γεωγραφική περιοχή η οποία περιλαμβάνει τα νησιά Θήρα, Θηρασία, Παλαιά και Νέα Καμένη, Ασπρο (Ασπρονήσι), Χριστιανή και Ασκανιά του νομού Κυκλάδων, της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου της Ελληνικής Δημοκρατίας».
Στην αρμόδια επιτροπή της Ευρωπαικής Ενωσης έχει κατατεθεί η αίτηση καταχώρισης του προϊόντος αυτού ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και υπάρχει πλέον στο μητρώο για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων της ΕΕ.
Η έρπουσα ανάπτυξη του φυτού το βοήθησε να προστατεύεται από τους δυνατούς ανέμους, ενώ η ξηροφυτική του προσαρμογή τού επιτρέπει να επιβιώνει στις σχεδόν ερημικές συνθήκες και τέλος, η δυνατότητα δέσμευσης του ατμοσφαιρικού αζώτου του επιτρέπει να αντεπεξέρχεται στην έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών.
Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, η σύσταση της φάβας χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό πρωτεϊνών και αυξημένη περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Τα στάδια παραγωγής της «Φάβας Σαντορίνης» που επηρεάζουν την ανάπτυξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του προϊόντος είναι η καλλιέργεια του φυτικού είδους Lathyrus Clymenum L. (αρακάς), η ωρίμανση (αποξήρανση) των σπερμάτων του, η αποφλοίωσή τους και η συσκευασία.
Τα στάδια αυτά θα πρέπει να διατηρηθούν στην οριοθετημένη περιοχή, αφού στη διαφοροποίηση των περιβαλλοντικών και καλλιεργητικών παραμέτρων και της διαδικασίας ξήρανσης (χρήση θηραϊκής γης), συνίσταται ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του προϊόντος και εντοπίζεται ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την αλλοίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών της «Φάβας Σαντορίνης».
Τα χαρακτηριστικά της φάβας
** Η Αφρώδης υφή: αποδίδεται στο μικρό μέγεθος και την ομοιομορφία των κοτυληδόνων σε συνδυασμό με την υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες.
**Η συντηρησιμότητα προϊόντος: η οποία αποδίδεται στον υψηλό βαθμό αφυδάτωσης αλλά και απολύμανσης των σπερμάτων της.
**H ευκολία μαγειρέματος: το μικρό μέγεθος και η ομοιομορφία των κοτυληδόνων σε συνδυασμό με το υψηλό επίπεδο υδατανθράκων ευθύνονται για τον σύντομο χρόνο μαγειρέματος.
** Οι ελάχιστες απαιτήσεις σε νερό για το μαγείρεμα.
**Η γεύση: η παρουσία σακχάρων στον φυτικό ιστό ευθύνεται για την τελική γεύση του προϊόντος η οποία χαρακτηρίζεται ως υπόγλυκη, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ομοειδή προϊόντα τα οποία χαρακτηρίζονται ως υπόπικρα.